Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Barbara Nowicka

Protokolant: starszy sekretarz sądowy E. B.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 marca 2017 r. w S. sprawy

z powództwa R. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę kwoty 21.395,87 zł wraz z ustawowymi odsetkami

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda R. S. kwotę 7.646,35 zł (słownie: siedem tysięcy sześćset czterdzieści sześć złotych 35/100) wraz z odsetkami:

- ustawowymi od dnia 27.06.2013 r. do dnia 31.12.2015 r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty, obliczanymi od kwoty 1.127,28 zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia siedem złotych 28/100),

- ustawowymi od dnia 13.12.2013 r. do dnia 31.12.2015 r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.01.2016 r. do dnia zapłaty, obliczanymi od kwoty 6.419,94 zł (sześć tysięcy czterysta dziewiętnaście złotych 94/100);

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  ustala, że powód R. S. ponosi koszty procesu w 64,26 %, a pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. ponosi koszty procesu w 35,74 %, przy czym pozostawia szczegółowe wyliczenie kosztów referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 3000/13

UZASADNIENIE

Powód R. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 21.395,87 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 27.06.2013 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia (8.000,00 zł), refundacji kosztów leczenia (127,28 zł) oraz zwrotu utraconego dochodu (13.268,59 zł), a także o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż doznał obrażeń ciała na skutek kolizji drogowej z dnia 7.03.2013 r., której sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Wskazał, iż poniósł koszty leczenie w zakresie zakupu kołnierza ortopedycznego w wysokości 35,00 zł oraz zakupu środków farmakologicznych w wysokości 92,28 zł (łącznie 127,28 zł). Argumentował, iż przed zdarzeniem był osobą zdrową, aktualnie skarży się na niekontrolowane bóle oraz zawroty głowy.

Pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie w wysokości 412,71 zł z tytułu szkody w pojeździe, odmawiając wypłaty zadośćuczynienia w wysokości 12.000,00 zł oraz refundacji kosztów leczenia. Na dochodzoną kwotę składa się także roszczenie o zwrot utraconych zarobków, albowiem w okresie od dnia 29.03.2013 r. do dnia 19.04.2013 r. powodowi zabroniono pracować na wysokościach i utracił dochód w wysokości 13.268,59 zł a także rozwiązał umowy z ważnymi klientami.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany w uzasadnieniu zakwestionował, aby w zdarzeniu komunikacyjnym z dnia 7.03.2013 r. u powoda nastąpił rozstrój zdrowia uzasadniający przyznanie zadośćuczynienia. W ocenie pozwanego charakter obrażeń nie pozwala przyjąć tak daleko idącej konsekwencji, a nadto z okoliczności sprawy wynika, iż pojazd sprawcy poruszał się z niewielką prędkością a powód widział w lusterku wstecznym, że się zbliża. Zarzucił, iż większość rozpoznań opiera się na subiektywnych odczuciach powoda. Zakwestionował również by zgłaszane przez powoda dolegliwości bólowe mogły być spowodowane wypadkiem.

W zakresie żądania zwrotu utraconego zarobku pozwany zarzucił brak istnienia związku przyczynowego między wypadkiem komunikacyjnym z dnia 7.03.2013 r. a przebywaniem powoda na zwolnieniu lekarskim w okresie od dnia 8.03.2013 r. do dnia 29.03.2013 r. Z ostrożności procesowej pozwany zakwestionował również sposób wyliczenia powoda oraz przyjęte przez niego wartości.

Pozwany zakwestionował nadto żądanie odsetek od dnia 27.06.2013 r., wskazując, iż odsetki powinny zostać zasądzone dopiero od dnia wyrokowania.

W piśmie procesowym z dnia 25.11.2014 r. pełnomocnik pozwanego wskazał, że z dniem 31.10.2014 r. nastąpiło w trybie przepisu art. 492 § 1 k.s.h. połączenie pozwanego z (...) Towarzystwem ubezpieczeń (...) Spółką Akcyjną, na którą przeszły wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej (...) Spółki Akcyjnej /k. 369 – 371/.

Na rozprawie z dnia 3.12.2014 r. pełnomocnik powoda oświadczył, iż nie kwestionuje i nie sprzeciwia się prowadzeniu dalszego postępowania z udziałem pozwanego oznaczonego jako (...) S.A. w S. w miejsce dotychczasowo oznaczonego pozwanego /k. 377/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7.03.2013 r. R. S. uczestniczył w kolizji drogowej w miejscowości S. na ul. (...). Sprawca zdarzenia kierujący pojazdem marki F. (...) nie zachował należytej ostrożności oraz bezpiecznej odległości od poprzedzającego pojazdu i najechał na tył pojazdu, który kierował powód. (bezsporne), a nadto:

dowód: oświadczenie o zdarzeniu drogowym /k. 85 akt/, zdjęcia /k. 21 – 23 akt/.

Właściciel pojazdu kierowanego przez sprawcę kolizji z dnia 7.03.2013 r. był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

Z dniem 31.10.2014 r. nastąpiło w trybie przepisu art. 492 § 1 k.s.h. połączenie (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. z (...) Towarzystwem ubezpieczeń (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w S. na którą przeszły wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.. ( bezsporne), a nadto:

dowód: odpis z KRS /k. 373 – 374 v. akt/.

W następnym dniu po zdarzeniu R. S., z uwagi na bóle, udał się do Miejskiego Zakładu Opieki Zdrowotnej w S., gdzie zalecono leki przeciwbólowe, kołnierz S. na okres 6 tygodni.

W dniu 20.03.2013 r. zgłosił się do Wojewódzkiego Szpitala (...) w S.. Wykonano mu TK głowy bez kontrastu, TK odcinka szyjnego kręgosłupa oraz konsultację neurochirurgiczną. Zalecono noszenie miękkiego kołnierza S. oraz kontrolę w Poradni (...) Urazowej. Powód został wypisany z zaleceniami neurochirurga oraz ze wskazaniem konsultacji w Poradni Urologicznej.

W dniu 19.04.2013 r. powód zakończył leczenie.

R. S. leczył się u psychiatry w Samodzielnym Publicznym Miejskim Zakładzie Opieki Zdrowotnej.

dowód: recepta z dnia 7.05.2013 r. /k. 58 akt/, karta leczenia w Centrum Psychiatrii SON /k. 57 – 58 akt/, skierowanie do poradni rehabilitacyjnej z dnia 7.05.2013 r. /k. 59 akt/, dokumentacja medyczna /k. 60 – 61 akt/, zaświadczenie z dnia 19.04.2013 r. /k. 62 akt/, skierowanie do szpitala z dnia 20.03.2013 r. /k. 64 akt/, skierowanie do Poradni (...) Urazowo – Ortopedycznej z dnia 20.03.2013 r. /k. 65 akt/, karta informacyjna leczenia szpitalnego (...) z dnia 20.03.2013 r. /k. 66 akt/, informacja dla lekarza kierującego/poz. z dnia 20.03.2013 r. /k. 67 akt/, historia zdrowia i choroby /k. 70 – 72 akt/, zeznania powoda /k. 141- 142 akt/.

Powód zakupił kołnierz ortopedyczny za kwotę 35,00 zł oraz środki farmakologiczne za łączną kwotę 92,28 zł.

dowód: faktura VAT nr (...) /k. 24 akt/, faktura VAT nr (...) /k. 25 akt/, faktura VAT nr (...) /k. 26 akt/, faktura VAT nr (...) /k. 27 akt/, zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne z dnia 8.03.2013 r. /k. 68 /.

Decyzją z dnia 22.03.2013 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. przyznało R. S. odszkodowanie w wysokości 412,71 zł netto. Pismem z dnia 9.04.2013 r. i 23.04.2013 r. pełnomocnik powoda wystąpił o przyznanie na jego rzecz kwoty 12.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia.

W odpowiedzi ubezpieczyciel odmówił przyznania zadośćuczynienia.

Powód w piśmie z dnia 2.05.2013 r. odwołał się od ww. decyzji. Pismem z dnia 13.05.2013 r. ubezpieczyciel podtrzymał dotychczasowe stanowisko i ponowienie odmówił wypłaty zadośćuczynienia.

Pismem z dnia 20.06.2013 r. pełnomocnik powoda wystąpił z dodatkowymi roszczeniami o przyznanie kwoty 169,76 zł tytułem refundacji kosztów leczenia.

Ubezpieczyciel podtrzymał stanowisko zawarte w pismach z dnia 23.04.2013 r. oraz 13.05.2013 r.

Pismem z dnia 16.07.2013 r. powód wystąpił z dodatkowymi roszczeniami o przyznanie kwoty 16.139,95 zł tytułem refundacji utraconych dochodów.

dowód: pismo z dnia 22.03.2013 r. /k. 84 akt/, pismo z dnia 9.04.2013 r. /k. 82 – 83 akt/, pismo z dnia 23.04.2013 r. /k. 81 akt/, pismo z dnia 2.05.2013 r. /k. 79 – 80 akt/, pismo z dnia 13.05.2013 r. /k. 77 – 78 akt/, pismo z dnia 20.06.2013 r. /k. 75 -76 akt/, pismo z dnia 26.06.2013 r. /k. 24 akt/, pismo z dnia 16.07.2013 r. /k. 73 akt/, akta szkody na płycie CD /k. 104 akt/, raport U – 164 – 2013 /k. 116 – 119 akt/.

Na skutek zdarzenia drogowego z dnia 7.03.2013 r. powód doznał urazu głowy i szyi, nie doszło do uszkodzenia układu kostnego, wiązadłowego i stawów oraz skutków neurologicznych u powoda.

Powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Przebyte zaburzenia lękowe miały bardzo mierne nasilenie i wymagały tylko krótkotrwałego leczenia. Objawy ze strony psychiki związane z wypadkiem ustąpiły i nie wymagają dalszego leczenia, nie rzutują również na aktywność życiowa i społeczną powoda.

dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu traumatologii K. S. /k. 211 – 211 v. akt/, ustna opinia uzupełniająca biegłego sądowego K. S. /k. 377 – 378 akt/, opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii J. N. (1) /k. 412 – 413 akt/, opinia biegłego sądowego z zakresu psychiatrii K. G. /k. 520 – 521 akt/.

R. S. obecnie ma 55 lat. Przed zdarzeniem z dnia 7.03.2013 r. był zdrowy, nie odczuwał dolegliwości bólowych, był w pełni sprawny ruchowo.

W chwili zdarzenia z dnia 7.03.2013 r. pracował na pełny etat w S. Ośrodku Sportu i Rekreacji na zmiany i poza godzinami pracy prowadził jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą Usługowo – Handlową (...) z siedzibą w S. przy ul. (...). Głównym rodzajem działalności przedsiębiorstwa, zgodnie z informacją Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, jest wykonywanie robót budowlanych. W ramach pozostałych działalności przedsiębiorstwa wykonuje usługi remontowe.

W dniu 21.02.2013 r. Firma Usługowo – Handlowa (...) zleciła powodowi wykonanie instalacji wodno – kanalizacyjnej. Wartość zlecenia opiewała na kwotę 5.800,00 zł netto, termin realizacji określono na dzień 23.03.2013 r. W dniu 25.03.2013 r. zleceniodawca anulował zlecenie. Prace nie zostały wykonane przez powoda.

W dniu 1.03.2013 r. Firma Usługowo – Handlowa (...) zleciła powodowi wykonanie wymiany instalacji elektrycznej, rozdzielni elektrycznych oraz pieców akumulacyjnych w L. w Zakładzie (...) zgodnie ze złożoną ofertą. Wartość zlecenia opiewała na kwotę 4.250,00 zł netto, termin realizacji określono na 21 dni kalendarzowych od daty wystawienia zlecenia. W dniu 21.03.2013 r. zleceniodawca anulował ww. zlecenie. Prace nie zostały wykonane przez powoda.

W okresie od 8.03.2013 r. do 29.03.2013 r. R. S. przebywał na zwolnieniu lekarskim.

W dniu 29.03.2013 r. lekarz (...) wydał zaświadczenie lekarskie R. S. o przeciwskazaniu pracy na wysokości w okresie od 29.03.2013 r. do dnia 19.04.2013 r.

R. S. prowadzi gospodarstwo domowe wraz z żoną, która osiąga dochód w wysokości 1.200,00 zł miesięcznie.

Po zdarzeniu powód zażywał leki przeciwbólowe, nosił kołnierz zgodnie z zaleceniami lekarza. Był nerwowy, źle spał, budził się w nocy, drętwiały mu ręce.

dowód: zaświadczenie lekarskie z dnia 29.03.2013 r. /k. 63 akt/, zaświadczenie lekarskie nr (...)k. 69 akt/, zeznania powoda /k. 141 – 142/, zeznania świadka B. U. /k. 145 akt/, zeznania świadka P. W. /k. 145 – 146 akt/, zeznania świadka R. M. /k. 494 akt/, zeznania świadka Z. K. /k. 493 akt/, zeznania świadka R. N./k. 548 akt/, oferta z dnia 15.02.2013 r. /k. 34 akt/, oferta z dnia 2.02.2013 r. /k. 35 akt/, zlecenie z dnia 1.03.2013 r. /k. 31 akt/, zlecenie nr (...) /k. 32 akt/, oświadczenia o anulowaniu zlecenia z dnia 25.03.2013 r. /k. 28 akt/, oświadczenie o anulowaniu zlecenia z dnia 21.03.2013 r. /k. 29 akt/.

Utracony dochód powoda z tytułu przebywania na zwolnieniu lekarskim u pracodawcy S. Ośrodka Sportu i Rekreacji w S. w okresie od 8.03.2013 r. do 29.03.2013 r. wynosi 99,13 zł netto.

dowód: oświadczenie dotyczącego utraconego dochodu /k. 30 akt/.

Powód prowadzi księgowość uproszczoną tzw. ryczałt ewidencjonowany. Nie zatrudnia pracowników.

Utracone korzyści powoda w miesiącu marcu 2013 r. wyniosły 6.419,94 zł.

dowód: opinia biegłej z zakresu ekonomii finansów rachunkowości J. N. (2) /k. 594 – 607/, dokumentacja podatkowa /k. 608 – 641 akt/, pisemna opinia uzupełniająca /k. 674 – 675 akt/, ustna opinia uzupełniająca /k. 701 – 703 akt/, faktury, zlecenia /k. 22 – 57 akt/ dokumenty /k. 201 – 204, 251 – 272 akt/, deklaracje PIT / k. 277 – 314 akt/, rejestr sprzedaży k. 320 – 366 akt/, pisma /k. 438 – 440, 443, 482 – 485/, faktury /k. 512 – 514, 515 akt/.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymagało, iż zgodnie ukształtowanymi zasadami, regulującymi odpowiedzialność odszkodowawczą, dla powstania tej odpowiedzialności niezbędnym jest wykazanie trzech przesłanek występujących łącznie: musi zaistnieć zdarzenie, z którym system prawny łączy czyjś obowiązek naprawienia szkody, musi powstać szkoda, zaś pomiędzy zdarzeniem a szkodą musi istnieć nadto związek przyczynowy.

W niniejszej sprawie za bezsporne należało uznać, iż odpowiedzialny za powstanie zdarzenia drogowego polegającego na zderzeniu się pojazdów mechanicznych sprawca kolizji posiadał umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartą z pozwanym tj. (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w S. (aktualnie (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w S.). Pozwany nie kwestionował swej odpowiedzialności co do zasady, kwestionował natomiast, aby u powoda w związku ze zdarzeniem z dnia 7.03.2013 r. nastąpił rozstrój zdrowia uzasadniający przyznanie zadośćuczynienia.

Po ustaleniu bezspornej okoliczności, że pozwany ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za zaistniałe zdarzenie, należało poddać analizie wysokość żądania powoda.

Sąd zważył, że ocena roszczenia powoda o zadośćuczynienie oraz zwrot kosztów leczenia winna być dokonywana w oparciu o treść art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty, a na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia. Stosownie zaś do treści art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w art. 444 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W judykaturze i doktrynie przeprowadza się rozróżnienie między szkodą na mieniu oraz szkodą na osobie. Z kolei szkoda na osobie może przybrać formę uszczerbku typu niemajątkowego – tzw. krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) oraz cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, niemożności uprawiania działalności artystycznej, naukowej, wyłączenia z normalnego życia itp.). Stanowisko takie przedstawił Sąd Najwyższy stwierdzając w wyroku z dnia 4 lipca 1969 roku, sygn. akt I PR 178/69 (OSNCP 1970/4 poz. 71), iż p rzewidziana w art. 444 § 1 i § 2 kc krzywda, za którą sąd może na podstawie art. 445 § 1 kc przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne jak i cierpienia moralne.

W tym miejscu podkreślenia wymagało, iż przepisy Kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego. Kierując się wskazaniami wypracowanymi przez judykaturę oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego ogólnie można stwierdzić, iż na wysokość zadośćuczynienia winny mieć wpływ wszystkie okoliczności pozostające w związku z rozmiarami krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość skutków czynu niedozwolonego, prognozy na przyszłość (por. G. Bieniek, H. Ciepła, S. Dmowski, J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski, C. Żuławska, Komentarz do Kodeksu cywilnego, Księga trzecia Zobowiązania, t.I, Wydawnictwo Prawnicze Warszawa 1996, s.369).

Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień obejmujących zarówno cierpienia fizyczne, jak i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Zadośćuczynienie ma więc charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego, mowa jest bowiem o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”, przyznawanej jednorazowo.

Pojęcie „odpowiedniej sumy” trafnie, zdaniem Sądu, sprecyzował Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 3 listopada 1994 roku, sygn. akt III APr 43/94, (OSA 1995/5 poz. 41 str. 42) wyrażając pogląd, iż zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny; wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty sumy symbolicznej, czy też określonej sztywnymi regułami tak jak w ustawie wypadkowej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość.

Zadośćuczynienie z art. 445 ma charakter kompensacyjny, jednak jego wysokość nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach (tak SN w wyroku z dnia 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, OSNCP 1963, nr 5, poz. 107; w wyroku z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966, poz. 92; por. też wyrok z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, Monitor Prawniczy - Zestawienie Tez (...) str. 469).

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w ramach zakreślonych wnioskami dowodowymi stron Sąd doszedł do wniosku, iż na skutek wypadku z dnia 7.03.2013 roku, powód doznał krzywdy uzasadniającej żądanie zadośćuczynienia w łącznej kwocie 1.000,- zł.

Ustalenie to Sąd oparł na dokumentacji medycznej oraz dowodzie z opinii biegłych specjalisty z zakresu traumatologii, neurologii i psychiatrii.

Sąd zważył w pierwszej kolejności, iż biegli zaopiniowali, że u powoda, na skutek wypadku, nie wystąpił długotrwały uszczerbek na zdrowiu. Na skutek zdarzenia powód doznał urazu głowy i szyi, lecz nie doszło do uszkodzenia układu kostnego, wiązadłowego i stawów oraz skutków neurologicznych. Biegły z zakresu psychiatrii wskazał, iż przebyte zaburzenia lękowe miały mierne nasilenie i wymagały krótkotrwałego leczenia, objawy ze strony psychiki związane z wypadkiem ustąpiły i nie wymagały dalszego leczenia, nie rzutują również na aktywność życiową i społeczną powoda.

Strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 7.07.2014 r. /k. 221 akt/ wniosła zarzuty do opinii biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii zarzucając błędne ustalenie, iż u powoda nie nastąpił pourazowy uszczerbek na zdrowiu z powodów ortopedycznych w związku z powypadkowym urazem kręgosłupa szyjnego.

Ustosunkowując się do zarzutów strony powodowej wskazanych w ww. piśmie biegły w ustnej opinii uzupełniającej wydanej na rozprawie w dniu 3.12.2014 r. /k. 377 – 378 akt/ podtrzymał swoją opinię pisemną i konkludując swoje wywody stwierdził, iż u powoda nastąpił zerowy uszczerbek na zdrowiu w oparciu o wiedzę ortopedyczną.

Analiza treści opinii pisemnej i ustnej biegłego z zakresu ortopedii biegłego K. S. pozwalała na uznanie, że są one wiarygodne. Biegły po przeanalizowaniu i zarzutów strony powodowej w sposób przekonujący uzasadnił swoje stanowisko wskazując na przeprowadzone czynności i przesłanki, na których się oparł oraz proces dochodzenia biegłego do wniosków stanowiących konkluzję opinii. Strona powodowa nie wniosła zastrzeżeń do opinii biegłego. Nie przytoczyła nadto żadnych twierdzeń ani przeciwdowodów mogących skutecznie podważyć wiarygodność opinii biegłego.

Do pozostałych opinii żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń, ani nie złożyła dowodów mogących podważyć wiarygodność opinii.

Również analiza treści opinii biegłego z zakresu neurologii J. N. (1) i K. G. z zakresu psychiatrii K. G. pozwalała na uznanie, że były one rzetelne i wiarygodne. Proces dochodzenia biegłych do wniosków stanowiących konkluzje opinii był przedstawiony w sposób logiczny i nie budzący wątpliwości Sądu.

Opinie biegłych wskazywały zatem na 0 % trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda. Jednakże – jak podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie Sądu Najwyższego - w żadnym razie ustalony stopień utraty zdrowia nie jest równoznaczny z rozmiarem krzywdy i wielkością należnego zadośćuczynienia (por. wyrok SN z dnia 5 października 2005 r., I PK 47/05, Mon. Pr. Pr. 2006, nr 4, s. 208). Przy oznaczeniu zakresu wyrządzonej krzywdy za konieczne uważa się uwzględnienie: rodzaju naruszonego dobra, zakresu (natężenie i czas trwania) naruszenia, trwałości skutków naruszenia i stopnia ich uciążliwości, a także stopnia winy sprawcy i jego zachowania po dokonaniu naruszenia (por. wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok SN z dnia 1 kwietnia 2004 r., II CK 131/03, LEX nr 327923; wyrok SN z dnia 19 sierpnia 1980 r., IV CR 283/80, OSN 1981, nr 5, poz. 81; wyrok SN z dnia 9 stycznia 1978 r., IV CR 510/77, OSN 1978, nr 11, poz. 210).

Oceniając omawiany materiał dowodowy Sąd zważył, że zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiskiem, procentowo określony uszczerbek służy tylko jako pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego zadośćuczynienia. Należne poszkodowanemu (pokrzywdzonemu czynem niedozwolonym) zadośćuczynienie nie może być mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentu uszczerbku na zdrowiu (por. wyrok SN z 05.10.2005r., I PK 47/05, M.P.Pr. (...).

Podzielając w zupełności zaprezentowane stanowisko uprawnionym stał się wniosek, że dla stwierdzenia rozmiaru krzywdy powoda istotnym było uwzględnienie rodzaju, dotkliwości i długotrwałości cierpień powoda oraz przebytego zaburzenia lękowego.

Sąd zważył, że na skutek wypadku powód pozostawał na zwolnieniu lekarskim. Okres pozostawania powoda na zwolnieniu lekarskim należy uznać za uciążliwy. Jako konieczne i dolegliwe należało ocenić wizyty lekarskie, przyjmowanie środków farmakologicznych. Powód przebył nadto zaburzenia lękowe o nieznacznym nasileniu. Dodatkowym utrudnieniem było noszenie kołnierza ortopedycznego przez 5 tygodni, który niewątpliwie utrudniał normalne funkcjonowanie. Biorąc pod uwagę wiek powoda przyjąć należy, iż doznany przez niego uraz wyłączył go na pewien czas z normalnego dotychczasowego życia, w tym między innymi aktywności fizycznej. Z uwagi na dolegliwości powód do chwili obecnej odczuwa bóle, drętwieją mu palce.

Na uwagę jednak zasługiwał również fakt, iż zakres doznanych obrażeń nie ma wpływu na dalsze funkcjonowanie powoda, który powrócił do pracy i co do którego nastąpił powrót do zdrowia. Sąd wziął przy tym pod uwagę okoliczność, że uraz dotyczył tak ważnej części organizmu, jaką jest kręgosłup.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu należało określić wysokość zadośćuczynienia za doznane krzywdy na kwotę 1.000,00 zł. Zasądzona kwota zadośćuczynienia winna zrekompensować powodowi cierpienie, a także stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość.

Jak już wspomniano na wstępie rozważań, rekompensatą za doznaną krzywdę powinny być objęte niezbędne koszty leczenia, które powód musiał ponieść w okresie rekonwalescencji. Powód po zdarzeniu otrzymał zalecenie noszenia kołnierza ortopedycznego, który zakupił za kwotę 35,00 zł. Powyższe zostało udokumentowane fakturą Vat oznaczoną numerem (...). Ból odczuwany przez powoda w wyniku doznanych urazów wymagał nadto zażywania specjalistycznych lekarstw, wśród których należy wymienić nimesil, dermovate ointment, biofenac, mydocalm forte, mizerin. Wskazane wyżej leki należą do grupy leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych stosowanych przy wszelkich schorzeniach związanymi z bólami kręgosłupa a lek mizerin jest lekiem anydepresyjnym. Zakup powyższych środków farmakologicznych był zatem uzasadniony na tle dowodu z opinii biegłego ortopedy, psychiatry i neurologa. W konsekwencji zasadnym było dochodzenie przez powoda kosztów poniesionych z tego tytułu. Powód udowodnił poniesione koszty przedstawiając faktury za zakup leków tj. fakturę Vat nr fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 35,00 zł, faktura VAT nr (...) opiewająca na kwotę 30,31 zł, fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 36,98 zł oraz fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 24,99 zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów leczenia w całości w wysokości 127,28 zł.

Przechodząc do oceny trzeciego ze zgłoszonych roszczeń na kwotę 13.268,59 zł tytułem utraconych dochodów Sąd zważył, że w judykaturze i piśmiennictwie wskazuje się, że poszkodowany może domagać się kompensaty wszelkich kosztów, a więc także: kosztów transportu, kosztów odwiedzin osób bliskich (por. wyrok SN z dnia 7 października 1971 r., II CR 427/71, OSP 1972, z. 6, poz. 108), kosztów szczególnego odżywiania i pielęgnacji w okresie rekonwalescencji (por. uchwała SN (7) z dnia 19 czerwca 1975 r., PRN 2/75, OSNC 1976, nr 4, poz. 70; wyrok SN z dnia 21 maja 1973 r., II CR 194/73, OSP 1974, z. 4, poz. 83), kosztów nabycia specjalistycznej aparatury rehabilitacyjnej, kosztów przyuczenia do wykonywania nowego zawodu (przez jednorazowe albo okresowe świadczenie; por. wyrok SN z dnia 10 lutego 1970 r., II CR 7/70, LEX nr 6672), zwrotu utraconych zarobków.

Podzielając w zupełności przytoczone stanowisko i ustalając wysokość utraconych zarobków powoda Sąd oparł się na dowodzie z opinii pisemnych i ustnej biegłej J. N. (2), przeprowadzonej na rozprawie w dniu 3.03.2017 r.

Biegła J. N. (2) w opinii pisemnej z dnia 31.05.2016 r. wskazała, iż powód prowadzi księgowość uproszczoną tzw. ryczałt ewidencjonowany i nie zatrudnia pracowników a utracone korzyści powoda w miesiącu marcu 2013 r. wyniosły 6.419,94 zł.

Strona pozwana w piśmie procesowym z dnia 4.07.2016 r. wniosła zarzuty do ww. opinii zarzucając błędne założenie, iż powód nie mógł zrealizować dwóch zleceń z marca 2013 r. ze względu na niezdolność do pracy.

Ustosunkowując się do ww. zarzutów biegła w piśmie z dnia 9.11.2016 r. wskazała, iż analiza techniczna nie wykazała istotnych wahań poziomu sprzedaży w marcu 2013 r., a powód oprócz swoich stwierdzeń o ogólnej stracie przedsiębiorstwa, przedstawił konkretne zlecenia, które biegła przeanalizowała. Zaopiniowała, iż termin wykonania zlecenia kalkulowany jest w taki sposób, aby przedsiębiorca był w stanie je zrealizować, jeśli przedsiębiorca ma kilka zleceń to zaproponuje taki termin, aby mógł zrealizować wszystkie w terminie, bądź w niewielkim stopniu przedłużyć termin, o ile umowa nie przewiduje kar. Biegła nie analizowała czy dwa zlecenia, przestawione przez powoda jako utracone, zostały wykonane w późniejszym terminie albowiem nie ma możliwości analizowania dokumentacji podwykonawcy powoda.

Do opinii powyższej strona pozwana w piśmie procesowym z dnia 23.12.2016 r. wniosła zastrzeżenia, zarzucając, iż biegła nie odniosła się w opinii pisemnej uzupełniającej do zarzutów wskazanych w piśmie z dnia 4.07.2016 r.

Zasadność zastrzeżeń strony pozwanej, była przedmiotem analizy w toku składania przez biegłą ustnej opinii uzupełniającej, na rozprawie dnia 3.03.2017 r. Ustosunkowując się szczegółowo do zarzutów strony pozwanej biegła przekonująco wyjaśniła, iż analiza danych wskazuje na poniesienie specjalnej straty. Po analizie danych powoda biegła wysnuła wniosek, iż prawdopodobne jest, że powód mógł otrzymać dwa zlecenia w miesiącu marcu i mógł je wykonać. Przedstawiła sposób wyprowadzenia wniosków na podstawie znajdującej się w aktach dokumentacji oraz powołała się na istniejącą w realiach działalności gospodarczej praktykę.

Analiza treści opinii ustnej biegłej J. N. (2) z dnia 3.03.2017 r. pozwalała na uznanie, że jest ona wiarygodna. Biegła po przeanalizowaniu zarzutów strony pozwanej w sposób wyczerpujący i przekonujący uzasadniła swoje stanowisko wskazując na przeprowadzone czynności i przesłanki, na których się oparła oraz proces dochodzenia biegłej do wniosków stanowiących konkluzję opinii. Strona pozwana nie wniosła zastrzeżeń do ustnej uzupełniającej opinii biegłego. Nie powołała również przeciwdowodów mogących skutecznie podważyć wnioski opinii.

Na podstawie dowodu z dokumentu – zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę powoda /k. 30 akt/ Sąd ustalił, że utracony przychód powoda u pracodawcy S. Ośrodka Sportu i Rekreacji w S. z tytułu przebywania na zwolnieniu lekarskim w okresie od 8.03.2013 r. do 29.03.2013 r. wyniósł 99,13 zł.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd przyjął, że wskutek przebywania na zwolnieniu lekarskim powód utracił dochody w wysokości 6.419,94 (netto) z prowadzonej działalności gospodarczej oraz przychód u pracodawcy i w konsekwencji kwotę tę zasądzono od pozwanego jak w pkt I wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie o czym orzeczono w pkt. II.

Przystępując do oceny roszczenia z tytułu odsetek za opóźnienie Sąd zważył, że zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, odsetki należą się wierzycielowi od chwili, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia.

Zobowiązania z czynów niedozwolonych są bezterminowe, dlatego też stan opóźnienia w ich wykonaniu pojawia się dopiero wtedy, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (art. 455 kc).

W orzecznictwie ukształtował się pogląd, zgodnie z którym obecnie nie zachodzą podstawy do uznania, że od zasądzonych zadośćuczynień w oparciu o przepis art. 444 kc odsetki za opóźnienie winny być zawsze zasądzone od daty wezwania do zapłaty lub od daty wyrokowania. Kwestia ta winna być oceniana i rozstrzygana indywidualnie w każdym konkretnym przypadku. Inne rozstrzygnięcie winno zapaść w tym przypadku, gdy krzywda poszkodowanego może być oceniana już w dacie wezwania do zapłaty, a inna w przypadku, gdy proces leczenia poszkodowanego i usuwania skutków doznanego urazu trwa jeszcze w trakcie procesu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 07.09.2007r., I ACa 458/07, LEX nr 337315). Zasądzenie odsetek od daty wyrokowania byłoby uzasadnione, gdyby na wysokość zadośćuczynienia wpływ miały okoliczności zaistniałe po dacie zgłoszenia roszczenia, Jeżeli zaś znane lub dające się ustalić okoliczności mające wpływ na jego wysokość istniały w dacie zgłoszenia roszczenia i już wówczas były one uzasadnione, stan opóźnienia powstaje od daty, kiedy świadczenie powinno być spełnione (por. wyrok Sądu apelacyjnego w Łodzi z dnia 08.10.2015 r., I ACa 436/15, LEX nr 1927625).

W niniejszej sprawie uprawnionym było przyjęcie, że na ostateczną wysokość przyznanego w zadośćuczynienia miały wpływ okoliczności, które były znane stronie pozwanej już na etapie wezwania do zapłaty zadośćuczynienia, wszak proces leczenia powoda został zakończony. Co prawda w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego powoływani byli biegli, jednakże jak wynika z ich opinii powód nie poniósł trwałego uszczerbku na zdrowiu. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż na wysokość zadośćuczynienia miały wpływ okoliczności zaistniałe przed datą zgłoszenia roszczenia.

Zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie poglądem, w przypadku zobowiązania bezterminowego dla postawienia roszczenia w stan wymagalności konieczne jest wezwanie wystosowane przez wierzyciela, zawierające wskazanie żądanej kwoty , przy czym, samo zgłoszenie szkody i zawiadomienie ubezpieczyciela o wypadku nie jest równoznaczne ze zgłoszeniem roszczenia. Terminowy charakter świadczenia ubezpieczyciela, o czym mowa w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, należy odczytywać w taki sposób, że ubezpieczyciel popada w opóźnienie, jeśli nie spełni świadczenia, które zostało mu zgłoszone kwotowo. Nie pozostaje zatem w opóźnieniu, co do kwot nie objętych jego "decyzją", jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swego roszczenia. (tak wyrok SA w Białymstoku z 11.12.2013r., I ACa 584/13, LEX 1409085).

W niniejszej sprawie powód pismem z 09.04.2013 r. zgłosił pozwanemu swoje żądanie z powodu doznanej krzywdy, na które pozwany odpowiedział odmownie pismem z dnia 23.04.2013r. Zatem należało przyjąć, iż w dniu 27.06.2013r. pozwany pozostawał w opóźnieniu w zapłacie tych należności.

Poza kwotą zadośćuczynienia i kosztów leczenia powód domagał się również zwrotu utraconych zarobków. Sąd zważył, że do pozwu powód dołączył kserokopię pisma z 16.07.2013r. /k. 73 akt/, w którym określił roszczenie na kwotę 16.139,95 zł. Nie załączono jednakże dowodu doręczenia pozwanemu tego żądania. W tej sytuacji Sąd przyjął, że powód nie wykazał daty zgłoszenia w postępowaniu likwidacyjnym, poprzedzającym wytoczenie powództwa w niniejszej sprawie, określonego kwotowo roszczenia z tytułu utraconych dochodów oraz że uczynił to dopiero w pozwie. Zasądzając odsetki od zgłoszonej w pozwie kwoty z tytułu utraconych dochodów Sąd zważył, że odpis pozwu, w którym zgłoszono kwotowo określone roszczenie doręczono pozwanemu 12.12.2013 roku /k. 134 akt/. W tej sytuacji należało przyjąć, że od dnia 13.12.2013 roku pozwany pozostaje w opóźnieniu w zapłacie tej należności.

Wzgląd na wszystkie te argumenty prowadził do rozstrzygnięcia jak w pkt I i II wyroku.

O kosztach jak w pkt III wyroku orzeczono na podstawie art. 100 zd.1 k.p.c., w związku z art. 108 § 1 kpc. Rozstrzygając o zasadach ponoszenia kosztów Sąd zważył, że powód przegrał proces w 64,26 %, zaś pozwany w 35,74 % i w takim stosunku strony powinny ponieść koszty procesu, przy czym szczegółowe wyliczenie kosztów pozostawiono referendarzowi sądowemu, który po uprawomocnieniu się orzeczenia w niniejszej sprawie oraz postanowienia z 20.03.2017r. w przedmiocie przyznania wynagrodzenia biegłej, dokona szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony.