Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Słupsku, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Lidia Staśkiewicz

Protokolant: K. Ż.

po rozpoznaniu w dniu 08 czerwca 2016 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa W. J.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz powoda W. J. kwotę 2.981,36 zł (dwa tysiące dziewięćset osiemdziesiąt jeden złotych, 36/100) z odsetkami:

- ustawowymi od dnia 22 marca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.;

- ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz powoda W. J. kwotę 1.267,00 zł (tysiąc dwieście sześćdziesiąt siedem złotych, 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 600 zł (sześćset złotych, 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 230,00 zł (dwieście trzydzieści złotych, 00/100) tytułem części wydatków pokrytych tymczasowo ze Skarbu Państwa.

Sygn. akt I C 1031/15

Powód W. J. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 2.981,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 marca 2015 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu powód podał, że stanowiący jego własność samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...) uległ uszkodzeniom w wyniku kolizji drogowej z dnia 21 lutego 2015 r., zaś sprawca kolizji ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Pozwany na podstawie sporządzonej kalkulacji ustalił koszty naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 1.342,21 zł i taką kwotę wypłacił powodowi tytułem odszkodowania. Powód zlecił ustalenie kosztów naprawy pojazdu niezależnemu rzeczoznawcy, który określił koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody na kwotę 4.323,57 zł. Powód zarzucił ubezpieczycielowi bezpodstawne zaniżenie w kalkulacji naprawy wartości części zamiennych o 60%, zastosowanie zamienników zamiast części oryginalnych i zastosowanie zaniżonej stawki za roboczogodziny.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Nie kwestionując faktu uszkodzenia samochodu powoda, ani nie negując, że z tytułu umowy OC zawartej ze sprawcą zdarzenia zobowiązany jest do naprawienia powstałej szkody, pozwany zarzucił, iż wypłacona kwota odszkodowania pozwala na przywrócenie pojazdu powoda do stanu sprzed kolizji i wypłacone powodowi odszkodowanie w pełni zrekompensowało szkodę w pojeździe na skutek zdarzenia z dnia 21.02.2015 r. Pozwany zakwestionował również datę początkową, od której powód domagał się naliczania odsetek ustawowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lutego 2015 r. doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki F. (...) nr rej. (...) należący do W. J.. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. z siedzibą w W..

Bezsporne.

Powód zgłosił w (...) S.A. szkodę komunikacyjną z ubezpieczenia OC. Ubezpieczyciel sporządził kosztorys wysokości szkody w pojeździe, ustalając koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody na kwotę 1.342,21 zł brutto.

Bezsporne, nadto dowód: kosztorys k. 8-10.

Decyzją z dnia 01.04.2015 r. ubezpieczyciel przyznał W. J. odszkodowanie w wysokości 1.342,21 zł. Kwota przyznanego odszkodowania została powodowi wypłacona.

Bezsporne, nadto dowód: decyzja z dnia 01.04.2015 r. – k. 11.

W. J. zlecił prywatnemu rzeczoznawcy oszacowanie kosztów naprawy pojazdu. Działając na zlecenie powoda rzeczoznawca samochodowy B. S. sporządził kalkulację naprawy auta na kwotę 4.323,57 zł brutto.

Bezsporne, nadto dowód: kalkulacja naprawy – k. 12-15.

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu, skalkulowany według zaleceń producenta i przy zastosowaniu stawki roboczogodziny wynoszącej 90/100 zł, wynosi 4.463,56 zł brutto.

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu mechaniki samochodowej M. S. – k. 44-52.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Na gruncie zgłaszanych w toku sprawy twierdzeń i zarzutów stron trzeba było w pierwszej kolejności zauważyć, iż nie było pomiędzy nimi sporu co do faktu, że w dniu 21 lutego 2015 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której pojazd powoda uległ uszkodzeniu. Pozwany nie kwestionował również okoliczności, że łączyła go z właścicielem auta kierowanego przez sprawcę kolizji umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Strony różniły się natomiast w ocenie, jaka winna być wysokość należnego powodowi odszkodowania.

Przystępując do oceny poruszanych w niniejszym postępowaniu kwestii należało w pierwszej kolejności zważyć, iż stosownie do treści art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odpowiada co do zasady ogólnej konstrukcji z art. 822 kc i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 03.124.1152 z późn. zm.). W ustawie tej postanowiono, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Sąd zważył także, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona według reguł określonych w art. 363 k.c. Określenie pojęć „szkody” i „odszkodowania” w razie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za szkody wyrządzone ruchem pojazdów mechanicznych, następuje na gruncie kodeksu cywilnego, bowiem zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu ponosi co do zasady odpowiedzialność w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody.

Naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu polega przede wszystkim na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego. Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie stanowiskiem (por. wyrok SN z 07.08.2003r., IV CKN 387/01, LEX nr 141410) szkoda powstaje zwykle w chwili wypadku komunikacyjnego i podlega naprawieniu według zasad określonych w art. 363 § 2 k.c. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać.

Nadto zważyć należało, że w myśl prezentowanego w orzecznictwie stanowiska w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej, do których to wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r., OSNC 1973/6/111 oraz z dnia 05 listopada 1980 r., III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186).

Ustalając w niniejszej sprawie koszt przywrócenia auta powoda do stanu sprzed kolizji Sąd oparł się na dowodzie z pisemnej opinii biegłego M. S., który oszacował ten koszt na kwotę 4.463,56 zł brutto. Koszt ten został skalkulowany według zaleceń producenta pojazdu i przy zastosowaniu stawki roboczogodziny w kwocie 90/100 zł.

Powód jak i pozwany w zakreślonym terminie nie zgłosili zarzutów do powyższej opinii.

Analiza treści opinii biegłego pozwalała na uznanie, że jest ona wyczerpująca, rzetelna i wiarygodna. Biegły w sposób przekonujący uzasadnił swoje stanowisko wskazując przeprowadzone czynności i przesłanki, na których się oparł. Proces dochodzenia biegłego do wniosków stanowiących konkluzję opinii był przedstawiony w sposób logiczny i nie budzący wątpliwości Sądu.

Nie bez znaczenia dla oceny zasadności wniosków wynikających z opinii biegłego jest okoliczność, iż przedstawiona przez biegłego argumentacja zgodna jest ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 05 listopada 1980 r. (sygn. III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186), zgodnie z którym przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego. W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę. Jednocześnie argumentacja biegłego zgodna jest z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (por. uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51).

Pozwany nie wykazał w toku niniejszego postępowania, aby uszkodzone części były częściami nieoryginalnymi bądź częściami niepełnowartościowymi, np. uprzednio uszkodzonymi. Ciężar dowodu powyższych okoliczności spoczywał na pozwanym. Pozwany zawnioskował wprawdzie o przeprowadzenie dowodu z zeznań powoda, jednakże powód, który zakupił pojazd na terenie Niemiec, nie miał wiedzy, czy pojazd uczestniczył w innych kolizjach przed 21 lutego 2015 r. Skoro zatem ubezpieczyciel nie wykazał, aby elementy zakwalifikowane do wymiany bądź naprawy były wcześniej naprawiane, uprawnionym jest wniosek, iż uszkodzeniu uległy nieuszkodzone wcześniej części oryginalne pojazdu i ceny takich części biegły zasadnie przyjął do wyliczenia szkody.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd przyjął, że koszt naprawienia auta powoda wynosił 4.463,56 zł brutto. Pomniejszając tę kwotę o kwotę 1.342,21 zł z tytułu już wypłaconego odszkodowania, powodowi należała się kwota 3.121,35 zł. Skoro jednak powód żądał zasądzenia kwoty niższej, tj. 2.981,36 zł, Sąd orzekł zgodnie z żądaniem powoda, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O odsetkach za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, a także art. 817 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którymi zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Wbrew twierdzeniom pozwanego, w niniejszej sprawie nie będzie miał zastosowania art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz art. 817 § 2 kc, zgodnie z którymi gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie (30 dni) okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1.

Przepis art. 817 § 2 k.c., stanowiąc wyjątek od zasady ogólnej, powinien być interpretowany ściśle. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazano np., że z tego względu nie upoważnia on ubezpieczyciela do zaniechania prowadzenia postępowania likwidacyjnego do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego (por. wyrok SN z dnia 10 stycznia 2000 r., III CKN 1105/98, OSN 2000, nr 7–8, poz. 134). Żaden bowiem przepis z zakresu ubezpieczeń nie utożsamia kwestii wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokości szkody z koniecznością wyczekiwania na wyrok sądowy. Wyjaśnienie koniecznych okoliczności powinno w zasadzie nastąpić w postępowaniu likwidacyjnym.

Po otrzymaniu zawiadomienia o szkodzie ubezpieczyciel zobowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności oraz do zbadania okoliczności dotyczących wysokości szkody. Tego obowiązku, należącego do istoty działalności ubezpieczeniowej, ubezpieczyciel nie może przerzucić na inne podmioty. W szczególności nie może on biernie oczekiwać np. na wynik postępowania karnego dotyczącego zdarzenia wywołującego odpowiedzialność ubezpieczeniową, a jeżeli tak postąpi, to narazi się na odpowiedzialność wobec wierzyciela za zwłokę w wykonaniu zobowiązania. Działalność ubezpieczeniowa ma charakter profesjonalny, dlatego należy przyjąć, że zakład ubezpieczeń jest w stanie sprawnie przeprowadzić postępowanie likwidacyjne we własnym zakresie, korzystając z wyspecjalizowanej kadry oraz – w razie potrzeby – z pomocy rzeczoznawców (por. art. 355 § 2 k.c.). Z tych względów należy uznać, że przepis art. 817 § 2 k.c. nie upoważnia ubezpieczyciela do zaniechania prowadzenia postępowania likwidacyjnego, nawet gdy toczy się postępowanie, w którym badane są okoliczności wypadku (wyrok SN z dnia 10 stycznia 2000 r., III CKN 1105/98, OSNC 2000, nr 7–8, poz. 134).

Również w orzecznictwie sądów apelacyjnych sformułowano pogląd, że uzależnienie w treści art. 817 § 2 k.c. ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń od wyjaśnienia okoliczności dotyczących kwestii, czy posiadacz lub kierowca pojazdu mechanicznego są zobowiązani na podstawie art. 435 czy 436 k.c. do zapłaty odszkodowania za szkodę wyrządzoną tym pojazdem, nie oznacza, że za takie „wyjaśnienie" może być uznany tylko wyrok sądu i to karny, skazujący. Żaden przepis prawa z zakresu ubezpieczeń komunikacyjnych nie utożsamia kwestii wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokości świadczenia z koniecznością wyczekiwania na wyrok sądowy. Nic nie stoi na przeszkodzie, by wyjaśnienie powyższych okoliczności nastąpiło w drodze tzw. likwidacji szkody przeprowadzonej przez zakład ubezpieczeń (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 21 kwietnia 1993 r., I ACr 93/93, Wokanda 1993, nr 12, s. 24).

Powołane wyżej orzeczenia dotyczą sytuacji, gdy ubezpieczyciel oczekiwał na rozstrzygnięcie sprawy karnej, zatem w ocenie Sądu rozpatrującego niniejszą sprawę wskazane argumenty tym bardziej mogą być odniesione do spraw, w których postępowanie karne nie jest prowadzone (tak jak to ma miejsce w niniejszej sprawie).

Z uwagi na powyższe, Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty roszczenia głównego zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia 22 marca 2015 r. do dnia zapłaty.

Jednocześnie ze względu na zmianę brzmienia przepisu art. 481 § 2 k.c., wprowadzonego z dniem 1 stycznia 2016 roku ustawą z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830), do dnia 31 grudnia 2015 roku Sąd zasądził odsetki ustawowe, zgodnie przepisem art. 481 § 2 k.c. w poprzednio obowiązującym kształcie, natomiast od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 roku (art. 56 ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty).

O kosztach procesu orzeczono w pkt II wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3, k.p.c. Na koszty poniesione przez powoda składa się opłata od pozwu w kwocie 150 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym, ustalone na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wykorzystana zaliczka na poczet dowodu z opinii biegłego w kwocie 500 zł, tj. łącznie 1.267 zł.

Skarb Państwa poniósł tymczasowe koszty sądowe w sprawie w kwocie 230 zł. Na kwotę tą złożyła się część wynagrodzenia biegłego sądowego nie mająca pokrycia w zaliczce uiszczonej przez powoda.

Zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2014, poz. 1025 ze zm.) w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113. Zgodnie zaś z art. 113 ust. 1 kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Na podstawie wskazanych przepisów Sąd w pkt III sentencji wyroku, zgodnie z wynikiem procesu, nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego kwotę 230,00 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych pokrytych tymczasowo ze Skarbu Państwa.