Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2016r.

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR R.-Natalia Wójtowicz

Protokolant: st. prot. sąd.K. Ż.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2016 r. w S. sprawy

z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko B. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje kuratorowi ustanowionego dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej B. K., w osobie r. pr. A. B. wynagrodzenie w kwocie 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100), które nakazuje wypłacić z zaliczki wpłaconej na ten cel przez powoda (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W..

Sygn. akt I C 2396/15

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. wniósł w pozwie o zasądzenie od pozwanej B. K. kwoty 1.476,84 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP od kwoty 765,22 zł od dnia 27.05.2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym wpisu w wysokości 30,00 zł oraz opłaty skarbowej w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda wskazał, iż pozwana w dniu 16.05.2006 r. zawarła z powodem umowę o limit kredytowy o numerze (...). Na mocy postanowień tej umowy pozwana zobowiązała się do spłaty limitu kredytowego w miesięcznych ratach w wysokości podanej w wyciągu. Pomimo wezwań, pozwana nie wywiązała się z obowiązku spłaty, w związku z tym całość zadłużenia stała się wymagalna. Zobowiązanie strony pozwanej na dzień sporządzenia wyciągu wynosi: 765,22 zł tytułem należności głównej, 326,90 zł tytułem odsetek, naliczonych od dnia 16.05.2006 r. do dnia 26.05.2012 r., 384,72 zł tytułem opłat i prowizji za prowadzenie rachunku oraz dalsze odsetki naliczane od dnia 27.05.2012 r. do dnia zapłaty, obliczone od kwoty niespłaconego kapitału tj. od kwoty 765,22 zł według zmiennej stopy procentowej wyznaczonej jako 4 – krotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym.

Sąd Rejonowy w Słupsku w dniu 16.09.2014 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, sygn. akt I Nc 3763/14, w którym uwzględnił żądanie zawarte w pozwie.

Postanowieniem z dnia 3.11.2015 r. Sąd Rejonowy w Słupsku uchylił wydany w sprawie nakaz zapłaty oraz postanowieniem z dnia 7.12.2015 r. Sąd zawiesił postępowanie na podstawie art. 177 § 1 pkt. 6 k.p.c., bowiem pełnomocnik powoda nie wskazał aktualnego adresu zamieszkania pozwanej. Strona powodowa pismem z dnia 30.03.2016 r. wniosła o ustanowienie kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej i wpłaciła na ten cel zaliczkę.

Zarządzeniem z dnia 25.05.2016 r. Sąd ustanowił dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej B. K., kuratora w osobie radcy prawnego. Postanowieniem z dnia 25.05.2016 r. Sąd podjął postępowanie w niniejszej sprawie.

Kurator procesowy dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej B. K. , w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc zarzuty braku wykazania wysokości żądania oraz przedawnienia roszczenia. Ponadto kurator wniósł o przyznanie mu wynagrodzenia w wysokości dwukrotności stawki minimalnej (bez podatku VAT) według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, iż powód nie wykazał, aby w rzeczywistości doszło do zawarcia umowy między stronami oraz aby po stronie pozwanej powstało zadłużenie we wskazanej w pozwie wysokości. W kwestii zaś podniesionego zarzutu przedawnienia pełnomocnik powoda wskazał, iż wobec powstania zadłużenia w dacie 16.05.2006 r. (na co wskazywać miała data początkowa naliczania odsetek), roszczenie dochodzone pozwem przedawniło się w dniu 16.05.2009 r.

W piśmie procesowym z dnia 26.09.2016 r. powód wskazał, iż łącząca strony umowa miała charakter odnawialny, a zatem skoro pozwana nie wypowiedziała umowy, Bank automatycznie ja przedłużał, aż do jej wypowiedzenia w listopadzie 2011 r. Ponadto, w ocenie powoda, zarzut przedawnienia podniesiony przez pozwanego jest chybiony, albowiem wobec dokonywania przez pozwaną częściowych spłat, doszło do przerwania biegu przedawnienia, przyjmując , iż wpłaty te oraz uznanie salda na indywidualnie prowadzonym rachunku bankowym stanowią niewłaściwe uznanie długu.

Na rozprawie w dniu 8.11.2016 r. kurator pozwanego oświadczył, iż częściowa zapłata kapitału nie może stanowić uznania roszczenia, wszak powód domaga się także odsetek oraz opłat i prowizji za prowadzenie rachunku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16.05.2006 r. B. K. zawarła z (...) Bankiem S.A. z siedzibą we W., obecnie działającym pod (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., umowę o przyznanie limitu kredytowego i wydanie karty kredytowej Maxima (...) nr (...).

Integralną część umowy stanowił „Regulamin przyznawania i korzystania z limitu kredytowego i karty kredytowej MAXIMA PLUS” (R.. VII § 1 ust 1 Regulaminu Limitu).

Umowa o przyznanie limitu kredytowego została zawarta na okres jednego roku, przy czym Bank mógł automatycznie przedłużać umowę o przyznanie limitu na kolejne roczne okresy. Bank nie mógł przedłużyć terminu obwiązywania umowy limitu w sytuacji m.in. braku wymagalnej spłaty przez okres 2 miesięcy (R.. VII § 7 ust. 1 Regulaminu).

Spłata zadłużenia miała następować w okresach miesięcznych poprzez dokonywanie przez B. K. spłat minimalnych na wskazany rachunek bankowy, których wysokość oraz termin miały być określone w wyciągu z rachunku, brak spłaty minimalnej w terminie powodowało naliczenia odsetek od kapitału w wysokości określonej w Tabeli opłat i prowizji (R.. VI ust. 1 Regulaminu).

Rozwiązanie umowy nastąpić miało m.in. po upływie okresu wypowiedzenia umowy. Najpóźniej do dnia rozwiązania umowy limitu (końca okresu wypowiedzenia) posiadacz rachunku kredytowego był zobowiązany do spłaty całości zadłużenia wobec Banku. (R.. VII § 5 ust. 1 c oraz 3 Regulaminu).

Każda ze stron mogła wypowiedzieć umowę w formie pisemnej z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Strony postanowiły, iż Bank może wypowiedzieć umowę tylko z ważnych przyczyn, a w szczególności w przypadku m.in. braku spłaty minimalnej przez okres 2 miesięcy. O wypowiedzeniu umowy Bank miał zawiadomić kredytobiorcę pisemnie, podając powód decyzji i informując o dalszym trybie postępowania, w szczególności o wysokości zadłużenia i terminie spłaty tego zadłużenia. (R.. VII § 6 ust. 1 c, 2 oraz 3 Regulaminu).

dowód: KRS strony powodowej nr (...) k. 7 – 10 v., Tabela opłat i prowizji dla limity kredytowego MAXIMA PLUS k. 26 – 27 v., regulamin przyznawania i korzystania z limitu kredytowego i karty kredytowej MAXIMA PLUS k. 19 – 23, lista operacji k. 12 – 18.

W trakcie trwania umowy B. K. dokonywała częściowych spłat, w czym ostatnią spłatę w wysokości 190,00 zł dokonała w dniu 24.06.2010 r.

dowód: zestawienie wpłat k. 104 v. – 150.

W dniu 26.05.2012 r. (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wystawił wyciąg z ksiąg banku, w którym stwierdził, iż zadłużenie B. K. z tytułu umowy o przyznanie limitu kredytowego nr (...) na dzień wystawienia wyciągu wynosi 1.476,84 zł, w tym:

- należność główna w kwocie 765,22 zł;

-odsetki umowne za okres od dnia 16.05.2006 r. do dnia wystawienia wyciągu w kwocie 326,09 zł;

-koszty, opłaty i prowizje w kwocie 384,72 zł.

Ponadto Bank zastrzegł, iż należne mu są dalsze odsetki umowne od kwoty 765,22 zł w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP.

dowód: wyciąg z ksiąg banku z dnia 25.05.2012 r. k. 24.

Pismem z dnia 17.02.2014 r. (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. skierowała do B. K. wezwanie do zapłaty kwoty 1.768,98 zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania.

dowód: ostateczne wezwanie do uregulowania należności z dnia 17.02.2014 r. k. 25.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 6 nieobowiązującej już ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych roszczenia z tytułu umowy o elektroniczny instrument płatniczy przedawniały się z upływem 2 lat. Wskazana ustawa została uchylona przez ustawę z dnia 12 lipca 2013 roku o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw, która to w przepisie art. 38 stanowiła, iż traci moc ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1232). Jednocześnie jednak ustawa uchylająca przewidywała, iż do przedawnienia roszczeń z tytułu umów o elektroniczny instrument płatniczy, powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i nieprzedawnionych do tego czasu, stosuje się przepisy dotychczasowe. Ustawa z dnia 12 lipca 2013 roku weszła w życie z dniem 7 października 2013 roku.

W świetle powyższego zasadnym jest wniosek, iż dla roszczeń banku powstałych przed dniem 7 października 2013 roku będą miały zastosowanie szczególne zasady wynikające z ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, tj. 2 –letni termin przedawnienia. Natomiast dla roszczeń, które powstały dopiero po tej dacie, zastosowanie znajdą ogólne zasady przedawnienia określone w przepisie art. 118 k.c., tj. 3-letni termin związany z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wobec zawarcia umowy o przyznanie limitu kredytowego nr (...) w dniu 16.05.2006 r., nie ulega wątpliwości, iż podlegać ona będzie reżimowi ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych roszczenia z tytułu umowy o elektroniczny instrument płatniczy, w tym w szczególności uregulowanemu w niej 2 letniemu terminowi przedawnienia.

Podkreślić należy, iż nie można utożsamiać daty rozwiązania umowy o przyznanie limitu i o kartę z datą upływu okresu wypowiedzenia tej umowy. Jak wynika z literalnego brzmienia art. 120 k.c. – bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, przy czym jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Wymagalność roszczenia utożsamiania jest więc z chwilą, w której upływem wierzyciel może domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia.

Zgodnie z zapisami umowy pozwana była zobowiązana do dokonywania co miesiąc spłaty limitu w minimalnej wymaganej kwocie. Potwierdzały to postanowienia § 2 znajdującego się w Rozdziale VI, stanowiącego integralną część umowy „Regulaminu przyznawania i korzystania z limitu kredytowego i karty kredytowej MAXIMA PLUS”, zgodnie którymi posiadacz był zobowiązany do miesięcznego dokonywania spłaty minimalnej w terminie wskazanym w wyciągu. Należało zatem przyjąć, że brak spłaty minimalnej w terminie wskazanym na wyciągu powodował, że roszczenie o tę kwotę stawało się wymagalne z upływem tego terminu i bank mógł go dochodzić na drodze sądowej nie wypowiadając umowy, np. tak jak zaległej raty kredytu.

Jak wynika z postanowień rozdziału VII § 5 ust. 1 c oraz 3 Regulaminu rozwiązanie umowy nastąpić miało m.in. po upływie okresu wypowiedzenia umowy (termin jednomiesięczny, o ile strony nie umówiły się na krótszy), zaś najpóźniej do dnia rozwiązania umowy limitu (końca okresu wypowiedzenia) posiadacz rachunku kredytowego był zobowiązany do spłaty całości zadłużenia wobec Banku. Wynika z tego jednoznacznie, iż tylko w przypadku wypowiedzenia umowy Bank mógłby dochodzić całej należności.

W rozpoznawanej sprawie umowa o limit kredytowy i o wydanie katy kredytowej została zawarta w dniu 16.05.2006 roku. W toku procesu powód powoływał się na dokonanie wypowiedzenia umowy w listopadzie 2011 roku. Co istotne jednak, ustalenia tego nie można było poczynić na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego. Należy bowiem podkreślić, iż powód nie tylko nie przedłożył samego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, ale i dowodu doręczenia pozwanej tegoż oświadczenia. W świetle powyższego oraz postanowień Regulaminu limitu i o kartę kredytowa powód nie mógł dochodzić całej należności, skoro nie udowodnił, iż umowa została skutecznie rozwiązana.

Odnosząc się zatem do podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia należy wskazać, iż został on podniesiony skutecznie.

Z załączonego wydruku dotyczącego operacji na rachunku karty wynika, iż pozwana dokonywała częściowych spłat należności z czego ostatnia wpłata nastąpiła w dniu 24.06.2010 r. /k. 105/

Zgodnie z przepisem art. 451 § 3 k.c., który zdaniem Sądu powinien znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego.

W ocenie Sądu powyższych wpłat nie sposób traktować jako niewłaściwego uznania całego długu, skutkującego przerwaniem biegu przedawnienia ( art. 123 § 1 pkt 2 k.c. ). W ocenie Sądu bowiem powyższe drobne wpłaty mogą jedynie stanowić o tym, że osoba je dokonująca, uznaje zasadność należności banku jedynie w tej kwocie, którą wpłaca.

Ponadto jak wyjaśnił Sąd Najwyższy wyroku z dnia 17 grudnia 2008 roku zapadłym w sprawie sygn. akt I CSK 243/08 jeżeli posiadacz karty kredytowej wydanej przez wystawcę na podstawie umowy zawartej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych środkach płatniczych (Dz.U. Nr 169, poz. 1385) zaprzestał wpłacania minimalnej kwoty zadłużenia podawanej każdorazowo w doręczanych mu wyciągach bankowych, bieg dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę tych kwot rozpoczyna się z upływem dnia wskazanego w wyciągu jako termin zapłaty kwoty minimalnej, nie zaś dopiero po wyczerpaniu limitu kredytu, ustalonego w umowie ( opubl. OSNC 2010/1/16, Biul. SN 2009/5/10, M.Prawn. 2010/6/340-341).

Podsumowując, powód nie wykazał aby skutecznie wypowiedział umowę o limit kredytowy i o kartę kredytową, a zatem nie był uprawniony do dochodzenia całej należności. Z kolei wobec zarachowania częściowych wpłat na poczet długu najwcześniej wymagalnego zarówno w zakresie opłat, prowizji jak i kapitału wymagalnego miesięcznie, dokonanie przez pozwaną wpłat nie stanowiło niewłaściwego uznania długu i nie przerwało biegu terminu przedawnienia.

Skoro pozwana, jako posiadacz karty kredytowej, zaprzestała wpłacania minimalnej kwoty zadłużenia już w czerwcu 2010 r., to - zdaniem Sądu - nie było przeszkód, aby powód wypowiedział umowę w najwcześniej możliwym terminie (art. 120 § 1 k.c.), to jest w sierpniu 2010 r., zatem bieg dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę należności wynikającej z umowy o limit i kredyt rozpocząłby się w we wrześniu 2010 r., a powództwo w niniejszej sprawie zostało wytoczone dopiero 2014 r.

Sąd uznał, iż z uwagi na przedawnienie należności głównej roszczenie odsetkowe jest również przedawnione, bowiem podziela ono los należności głównej, jak również przedawnione jest roszczenie o opłaty i prowizje. Z kolei co do naliczonych opłat i prowizji zauważyć należy, że strona powodowa nie wskazała, za jakie czynności domaga się opłat bankowych i nie wykazała, że takie czynności przedsięwzięła.

W rezultacie z uwagi na podniesiony zarzut przedawnienia roszczenia, Sąd na podstawie art. 117 §2 k.c. w zw. z art. 6 ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych, oddalił powództwo, o czym orzekł w pkt I sentencji wyroku.

W sprawie ustanowiony został kurator procesowy dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej. Stosownie do treści § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.11.2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. 2013.1476) wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej "kuratorem", nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny, przepisami określającymi opłaty za czynności radców prawnych. Oceniając stopień zawiłości sprawy oraz nakład pracy kuratora w niniejszej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż wysokość należnego kuratorowi wynagrodzenia winna określać kwota 180,00 zł, stanowiąca stawkę minimalną, ustaloną na podstawie § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349), o czym orzekł w pkt II sentencji wyroku.