Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2018 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Niemczyk

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Monika Kaniowska

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2018 roku w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko B. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej B. M. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 5.521,06 zł (pięć tysięcy pięćset dwadzieścia jeden złotych i 06/100) wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 5.305,50 zł (pięć tysięcy trzysta pięć złotych i 50/100) od dnia 13.12.2017 roku do dnia 1.02.2018 roku, płatnej w czternastu ratach, pierwsze trzynaście rat każda w wysokości 400,00 zł (czterysta złotych) ostatnia czternasta rata w wysokości 321,06 zł (trzysta dwadzieścia jeden złotych i 06/100), płatnych co miesiąc na koniec miesiąca kalendarzowego począwszy od drugiego miesiąca od dnia uprawomocnienia się wyroku, płatnych wraz z odsetkami ustawowymi w przypadku opóźnienia w zapłacie raty, przy czym ostatnia rata płatna wraz z zasądzonymi odsetkami ustawowymi za okres od dnia 13.12.2017 roku do dnia 1.02.2018 roku;

II.  umarza postępowanie o zapłatę kwoty w wysokości 850,00 zł;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.461,91 zł (dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt jeden złotych i 91/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 2498/17

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. , reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł w elektronicznym postępowaniu upominawczym pozew przeciwko B. M. o zapłatę kwoty 6.904,19 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26.10.2016r. do dnia zapłaty liczonymi od kwoty 6.041,87 zł. Ponadto, wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów sądowych, kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i prowizji e - card w wysokości 0,87 zł.

Uzasadniając powyższe wskazał, iż w dniu 16.04.2014r. pozwana zawarła z bankiem, którego powód jest następca prawnym, umowę o kredyt gotówkowy. Pozwana nie wywiązała się z warunków określonych w umowie co spowodowało powstanie wymagalnego zadłużenia, które na dzień 25.10.2016r. wynosiło: 6.904,19 zł. Podał, że na w.w. zadłużenie składają się: 6.041,87 zł tytułem niespłaconego kapitału; 344,27 zł tytułem niespłaconych odsetek umownych liczonych do dnia wymagalności umowy, tj. 14.10.2016r.; 72,94 zł tytułem niespłaconych odsetek za zwłokę, naliczonych od dnia niespłacenia przez kredytobiorcę należności w terminie ustalonym w umowie do dnia 25.10.2016r.; kwota pieniężna w wysokości 445,11 zł z tytułu niespłaconych opłat i prowizji.

Powód wskazał, że Bank (...) Spółka Akcyjna (spółka przejmująca) jest następcą prawnym (...) Bank (...) Spółka Akcyjna (spółki przejmowanej) oraz (...) Spółka Akcyjna (spółki przejmowanej) na podstawie art. 492 § 1 pkt. 1 k.s.h. Spółka przejmująca wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej.

W dniu 01.02.2017r. został wydany nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty (k. 5), w którym wniosła o zawarcie ugody dotyczącej spłaty w ratach jej zobowiązania w wysokości 6.904,19 zł wobec powoda. Wskazała, że nie posiada środków finansowych, pozwalających na jednorazową spłatę całego zadłużenia. Argumentowała, iż z dniem 31.12.2014r. straciła pracę zarobkową, co spotęgowało jej problemy finansowe. Podała, że nie uchyla się od uregulowania ww. zobowiązania, przy czym od dnia 01.01.2017r. podjęła pracę za miesięcznym wynagrodzeniem równym najniższej krajowej, tj. 2.000 zł plus dodatek za staż pracy – 400 zł brutto. Zawnioskowała o umożliwienie jej uiszczenia ww. zobowiązania w miesięcznych ratach po 200 zł. Nadto, wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych.

Na mocy postanowienia z dnia 27.03.2017r. sprawa została przekazana do Sądu Rejonowego w Słupsku.

W piśmie z dnia 2.08.2017 roku (k. 12 - 13) powód cofnął pozew o zapłatę kwoty 300,00 zł powołując się na to, że pozwana po wniesieniu pozwu spłaciła kwoty:

- 150,00 zł w dniu 26.06.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 28.07.2016 roku.

Powód oświadczył ponadto, że nie wyraża zgody na zawarcie ugody z pozwaną.

W piśmie z dnia 11.11.2017 roku (k. 39 - 40) pozwana zakwestionowała kwotę 445,11 zł z tytułu opłat i prowizji zarzucając, że nie zostało wyszczególnione w jakiej wysokości i czego dotyczą opłaty i prowizje. Podała również, że spłaciła dalsze należności:

- 150,00 zł w dniu 25.08.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 27.09.2017 roku;

- 100,00 zł w dniu 30.10.2017 roku.

W piśmie z dnia 14.11.2017r. (k. 48 - 49) powód oświadczył, iż cofa pozew bez zrzeczenia się roszczenia o sumę dokonanych przez B. M. wpłat, tj. o kwotę 600 zł, przy czym podtrzymał żądanie pozwu w pozostałym zakresie, tj.:

⚫

co do kwoty 6.611,88 zł, na którą składają się:

-

5.555,50 zł tytułem niespłaconego kapitału;

-

431,33 zł tytułem niespłaconych opłat i prowizji;

-

306,90 zł tytułem niespłaconych odsetek umownych;

-

318,15 zł tytułem niespłaconych odsetek za zwłokę, naliczonych od dnia niespłacenia przez kredytobiorcę należności w terminie do dnia 19.10.2017 roku;

⚫

dalszych odsetek w wysokości odsetek ustawowych od dnia 20.10.2017 roku do dnia zapłaty liczonych od kwoty 5.555,50 zł;

⚫

żądania zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W piśmie z dnia 18.12.2017r. (k. 61) powód oświadczył, że cofa pozew bez zrzeczenia się roszczenia o zapłatę kwoty 850,00 zł, w związku z wpłatami:

- 150,00 zł w dniu 26.06.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 28.07.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 25.08.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 28.09.2017 roku;

- 100,00 zł w dniu 30.10.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 27.11.2017 roku.

Ponadto podtrzymał żądanie pozwu w pozostałym zakresie, tj.:

⚫

co do kwoty 6.401,88 zł, na którą składają się:

-

5.305,50 zł tytułem niespłaconego kapitału;

-

431,33 zł tytułem niespłaconych opłat i prowizji;

-

306,90 zł tytułem niespłaconych odsetek umownych;

-

358,15 zł tytułem niespłaconych odsetek za zwłokę, naliczonych od dnia niespłacenia przez kredytobiorcę należności w terminie do dnia 12.12.2017 roku;

⚫

dalszych odsetek w wysokości odsetek ustawowych od dnia 13.12.2017 roku do dnia zapłaty liczonych od kwoty 5.305,50 zł;

⚫

żądania zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W piśmie z dnia 29.12.2017 roku pozwana podała, że spłaciła kwotę 150,00 zł w dniu 21.12.2017 roku. (k. 65).

Na rozprawie w dniu 18.01.2018 roku pozwana wyraziła zgodę na częściowe cofnięcie pozwu (e - protokół k. 71).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16.04.2014 roku B. M. zawarła z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w P. umowę kredytu gotówkowego na kwotę 13.221,15 zł. Kredytobiorca został zobowiązany do zapłaty bankowi prowizji w wysokości 661,06 zł, która została rozłożona na 48 rat, będąca składowa każdej z rat miesięcznych.

Zgodnie z umową rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosi 12,70%, natomiast całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę wynosi 16.725,11 zł, w tym odsetki umowne w kwocie 2.842,90 zł oraz kwota prowizji – 661,06 zł.

Na mocy umowy pozwana zobowiązała się do spłaty kredytu wraz z odsetkami umownymi w 48 ratach miesięcznych płatnych do 15 - dnia każdego miesiąca kalendarzowego.

Stopa odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań w stosunku rocznym odpowiada czterokrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego ogłaszanej przez Narodowy Bank Polski.

Dowód: umowa kredytu gotówkowego z dnia 16.04.2014r. – k. 17-17v.

Powód jest następcą prawnym (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w P..

Bezsporne.

Pismem nadanym dnia 30.08.2016r. powód wypowiedział B. M. umowę kredytu w całości z uwagi na brak spłaty wymagalnych należności. Umowa uległa rozwiązaniu w terminie 30 dni kalendarzowych od otrzymania przez B. M. wypowiedzenia. P., że całkowite zobowiązanie kredytobiorcy na dzień sporządzenia pisma wynosiło 6.808,49 zł.

Dowód: pismo z dnia 29.08.2016r. – k. 19.

Pismem z dnia 17.10.2016r. powód wezwał B. M. do zapłaty zadłużenia w kwocie 6.884,39 zł, wynikającego z zawartej z bankiem ww. umowy o kredyt gotówkowy.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 17.10.2016r. – k. 20 - 21.

Po złożeniu pozwu w sądzie B. M. wpłaciła na poczet zadłużenia dochodzonego pozwem kwoty:

- 150,00 zł w dniu 25.06.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 28.07.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 25.08.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 27.09.2017 roku;

- 100,00 zł w dniu 30.10.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 27.11.2017 roku;

- 150,00 zł w dniu 21.12.2017 roku.

Dowód: potwierdzenie dokonania przelewu bankowego – k. 42-46, k. 66, k. 67.

B. M. pracowała zarobkowo w okresie od 01.09.1985r. do 31.12.2014r.

W dniu 30.12.2016r. B. M. zawarła z Wójtem Gminy S., jako pracodawcą, umowę o pracę na czas zastępstwa, tj. czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy innego pracownika, za wynagrodzeniem łącznym w wysokości: 2.400,00 zł brutto. Jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano 2 stycznia 2017 roku.

Wynagrodzenie za pracę w miesiącu październiku 2017r. wyniosło 1.460,72 zł netto.

Dowód: umowa o pracę na czas zastępstwa z dnia 30.12.2016r. – k. 41; potwierdzenie operacji bankowej – k. 47.

B. M. zawarła z mężem umowę o zniesienie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, który prowadzi działalność gospodarczą. Koszty utrzymania domu ponosi mąż pozwanej.

Wynagrodzenie za pracę pozwana przeznacza na leki – 50 zł, na paliwo w związku z dojazdami samochodem do pracy – 200 zł oraz spłaca miesięcznie zaległości z tytułu kart kredytowych w kwocie łącznej 850 zł. Pozostałą kwotę wydaje na własne potrzeby.

Aktualnie posiada zadłużenia kredytowe w kwocie około 92.000,00 zł. Zobowiązania te zaciągnięte zostały, kiedy B. M. pracowała zarobkowo.

Dowód: zeznania pozwanej złożone na rozprawie w dniu 4.12.2017 roku, e - protokół k. 55 - 57.

Sąd zważył, co następuje:

Podtrzymane żądanie pozwu w przeważającej części zasługiwało na uwzględnienie.

Bezsporne w sprawie było zawarcie przez pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda umowy kredytu. Bezsporna była również, poza kwotą dochodzoną z tytułu opłat i prowizji w wysokości 445,11 zł, kwota dochodzona pozwem.

Sporna była kwota opłat i prowizji w wysokości 445,11 zł. Ciężar wykazania okoliczności, z których wynikałoby, że powodowi przysługuje kwota 445,11 zł, zgodnie z przepisem art. 6 k.c., spoczywał na powodzie. Powód temu obowiązkowi nie sprostał.

Pozwana zarzuciła, że kwota 445,11 zł dochodzona z tytułu opłat i prowizji nie została udowodniona. Pomimo podniesionego zarzutu nieudowodnienia roszczenia powód nie wskazał co składa się na kwotę 445,11 zł, która zbiorczo obejmuje nie tylko prowizje ale również opłaty. Podkreślić przy tym należy, że w umowie strony uzgodniły kwotę prowizji, która będzie spłacana z każdą miesięczna rata. Dochodzona pozwem kwota 445,11 zł poza prowizją, której wysokość nie została wskazana obejmuje również opłaty. Żądanie pozwu w tej części jako nieudowodnione nie podlegało uwzględnieniu.

Powód cofnął pozew w zakresie żądania zapłaty kwoty 850,00 zł, na co pozwana wyraziła zgodę. W tej części sąd postępowanie w sprawie umorzył.

Ponadto w toku sprawy w dniu 21.12.2017 roku pozwana zapłaciła kwotę 150,00 zł (potwierdzenie operacji k. 67). Powód w tej części nie cofnął żądania pozwu, z tego względu powództwo w tej części podlegało oddaleniu.

Pozwana wniosła o rozłożenie zadłużenia na raty. Ciężar wykazania szczególnie uzasadnionych wypadków, które uzasadniałyby rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, spoczywał na pozwanej. Pozwana temu obowiązkowi sprostała.

Zastosowanie art. 320 jest możliwe „w szczególnie uzasadnionych wypadkach". Nie ma tu mowy o wypadkach wyjątkowych, a więc szczególnie rzadkich, niecodziennych lub nadzwyczajnych (por. np. art. 424 ¹ § 2), lecz chodzi o wypadki szczególnie uzasadnione, czyli takie, które bardzo, ponadprzeciętnie lub w sposób nadzwyczajny uzasadniają albo nawet nakazują zmodyfikowanie skutków wymagalności dochodzonego roszczenia. (tak komentarz SSN Jacka Gudowskiego do art. 320 k.p.c., lex).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, ustanowiona w art. 320 k.p.c. norma ma charakter wyjątkowy i może być zastosowana jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Wynika to z faktu, iż dopuszcza ona znaczną ingerencję sądu w stosunek cywilnoprawny stron procesu. Rozkładając zasądzone świadczenie na raty, sąd wkracza bowiem w dziedzinę prawa materialnego i w ten sposób modyfikuje treści łączącego strony stosunku, w inny sposób, niż określa to treść tego stosunku. Ustawa nie precyzuje pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, lecz przyjmuje się, że wypadek szczególnie uzasadniony zachodzi między innymi, gdy ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. Wymieniona przesłanka jest spełniona jedynie wtedy, gdy w chwili wyrokowania są podstawy do przyjęcia, że ze względu na sytuację majątkową i rodzinną dłużnika oraz szczególny charakter sprawy, wyrok zasądzający całe świadczenie stanowiłby tytuł egzekucyjny bez szans na realizację. Prowadzenie egzekucji w tym zakresie narażałoby tylko wierzyciela na nieefektywne wydatki egzekucyjne, a dłużnika i osoby pozostające na jego utrzymaniu na utratę podstaw egzystencji. Takie bezskuteczne czynności egzekucyjne byłyby tymczasem szkodliwe społecznie i podważałyby sens prowadzenia procesu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 8 lutego 2017 r., ACa 923/16).

Dowód z przesłuchania pozwanej doprowadził do ustalenia, że sytuacja materialna pozwanej nie pozwala na jednorazową spłatę dochodzonego pozwem zadłużenia.

Niewysokie zarobki pozwanej, a przede wszystkim inne zadłużenia w kwocie ponad 90.000,00 zł stanowią szczególnie uzasadniony przypadek, który przemawia za rozłożeniem świadczenia na raty. Tylko rozłożenie tego świadczenia na raty pozwoli wywiązać się po zwanej z zobowiązania wobec powoda. Jednoczenie uchroni powoda przed koniecznością wydatkowania kosztów postępowania egzekucyjnego.

Dochody uzyskiwane przez pozwaną (1.460,00 zł) i ponoszone przez nią wydatki w kwocie około 1.100,00 zł (około 850 zł z tytułu kredytów, około 50 zł na leki, 200 zł na paliwo) pozwalają na spłatę zadłużenia w miesięcznych ratach w kwocie po 400 zł. Pozwana nie ponosi żadnych innych kosztów utrzymania, a zatem kwoty które jej zostają po opłaceniu kredytów, leków i paliwa powinna przeznaczać na spłatę zobowiązania dochodzonego pozwem.

Z ostatecznie podtrzymanego żądania pozwu w kwocie 6.401,88 zł (pismo z dnia 18.12.2017 roku) zasługiwało na uwzględnienie żądanie zapłaty 5.521,06 zł z odsetkami od kwoty 5.305,50 zł, tj.:

- 5.305,50 zł z tytułu niespłaconego kapitału;

- 306,90 zł z tytułu niespłaconych odsetek umownych;

- kwota 72,94 zł (z kwoty 358,195 zł) z tytułu odsetek za zwłokę zgłoszona w pozwie (albowiem zmiana żądania pozwu w postępowaniu uproszczonym jest niedopuszczalna).

Uwzględniając zatem powyższe rozliczenia oraz ustalenia, Sąd na podstawie przepisu art. 353 § k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 320 k.p.c. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.521,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 5.305,50 zł od dnia 13.12.2017 r. do dnia wydania wyroku, tj. 01.02.2018r. płatnej w czternastu ratach, pierwsze trzynaście rat każda w wysokości 400,00 zł, ostatnia czternasta rata w wysokości 321,06 zł, płatnych co miesiąc, na koniec miesiąca kalendarzowego, począwszy od drugiego miesiąca od dnia uprawomocnienia się wyroku, płatnych z odsetkami ustawowymi w przypadku opóźnienia w zapłacie raty, przy czym ostatnia rata płatna wraz z zasądzonymi odsetkami ustawowymi za okres od dnia 13.12.2017r. do dnia 01.02.2018r.

Sąd zasądził odsetki ustawowe zgodnie z żądaniem pozwu zgłoszonym przez fachowego pełnomocnika.

W zakresie cofniętego żądania pozwu o zapłatę kwoty 850,00 zł na mocy przepisu art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. sąd postępowanie umorzył, o czym orzekł w punkcie drugim sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie sąd powództwo oddalił, o czym orzekł w punkcie trzecim sentencji wyroku.

Pozwana

O kosztach procesu sąd orzekł na mocy art. 100 k.p.c. Z uwagi na powyżej przytoczona argumentację dotyczącą sytuacji życiowej i materialnej pozwanej, brak było podstaw do zwolnienia pozwanej od obowiązku zwrotu kosztów procesu poniesionych przez powoda.

Powód wygrał sprawę w 92,28%. Powód poniósł koszty procesu w kwocie 2.667,87 zł, z czego tytułem opłaty od pozwu – 250 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – 17 zł; wynagrodzenia radcy prawnego – 2400 zł (§ 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22.10.2015 roku - w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia pozwu).

Należna kwota tytułem zwrotu kosztów procesu wynosi 2.461,91 zł (2.667,87 zł x 92,28%). Na mocy przepisu art. 100 k.p.c. sąd orzekł jak w punkcie czwartym sentencji wyroku.