Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2018 roku

S ąd Rejonowy w S. Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodnicz ąca: SSR Agnieszka Leszkiewicz

Protokolant: Justyna Włostowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 marca 2018 roku w S.

sprawy z powództwa R. B.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.

o pozbawienie wykonalno ści tytułu wykonawczego

I.  oddala powództwo;

I.  zasądza od powoda R. B. na rzecz pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. kwotę 1.817 zł. (jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych i 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 4516/17

UZASADNIENIE

Powód R. B. wniósł pozew przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. domagając się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności stanowiącego nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy w Słupsku z dnia 13.06.2003 roku, sygn. akt X Nc 3821/02, któremu została nadana klauzula wykonalności przeciwko powodowi jako spadkobiercy dłużniczki B. B. (1). Ponadto powód wniósł o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego -toczącego się przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Słupsku K. S. przeciwko R. B. do czasu prawomocnego rozpatrzenia niniejszej sprawy. Powód podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, powołując się na dziesięcioletni termin przedawnienia roszczeń.

Postanowieniem z dnia 21.12.2017 r. Sąd uwzględnił wniosek powoda o zabezpieczenie i zawiesił postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego pod sygn. KM 5347/17.

Pozwany Asekuracja Sp. o.o. z siedzibą w S. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. Wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. W uzasadnieniu wskazał, iż nie jest zasadne żądanie powoda w zakresie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości. Wskazał, iż powód nie jest legitymowany do wystąpienia z żądaniem pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w tej części, w której tytuł ten stwierdza obowiązki innego dłużenika. Dodał, iż zarzut przedawnienia roszczenia należy uznać za chybiony. Wskazał, iż on jako pozwany podjął szereg czynności, które przerwały bieg przedawnienia. Czynności podejmowane przez wierzyciela skutkowały przerwami biegu przedawnienia, z których żadna nie przekroczyła 3 lat.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 13 czerwca 2003 roku, w sprawie (...) Sąd Rejonowy w Słupsku, nakazał B. B. (1), żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaciła powodowi Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 3.123,00 zł z umownymi odsetkami w wysokości 40% w stosunku rocznym od kwoty 2.749,61 zł od dnia 15.10.2002 roku i odsetkami ustawowymi w wysokości 16% w stosunku rocznym od kwoty 373,39 zł od dnia 15.10.2002 r. do dnia 31.01.2003 r. 13% od 01.02.2003 roku wraz z kwotą 1.293,50 zł tytułem kosztów postępowania albo wnieść w tymże terminie do tutejszego Sądu sprzeciwu. W dniu 05.09.2003 r. wydany został tytuł wykonawczy.

dow ód: kserokopia nakazu zapłaty z dnia 13.06.2003 r. k. 6-7;

W dniu 23.10.2003 r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa im. F. S. złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi B. B. (1).

Postanowieniem z dnia 31.12.2008 r. zakończono postępowanie egzekucyjne w sprawie wobec umorzenia egzekucji z mocy prawa.

dow ód: wniosek z dnia 23.10.2003 r. k. 35-36, postanowienie z dnia 31.12.2008 r. k.40;

W dniu 08.11.2005 r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. zbyła przysługującą jej z tytułu pożyczki wierzytelność na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S..

Sąd Rejonowy w Słupsku postanowieniem z dnia 09.01.2008 r. w sprawie IX Co 4719/07 nadał klauzulę wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty z dnia 13.06.2003 r. wydanego przeciwko B. B. (1) na rzecz wnioskodawcy (...) Sp. z o.o. w S., na którą przeszły uprawnienia Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G..

dow ód: dokumenty z akt IX Co 4719/07;

Postanowieniem z dnia 12.11.2013 r. Komornik Sądowy zawiesił postępowanie egzekucyjne z uwagi na zgon dłużnika w dniu 27.10.2013 r. Następnie postanowieniem z dnia 19.12.2014 r. umorzył postępowanie egzekucyjne.

dow ód: dokumenty z akt Km 1893/09;

R. B. nabył jako jeden ze spadkobierców spadek po zmarłej B. B. (1). W dniu 13.06.2017 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. złożyła wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Postanowieniem z dnia 19.12.2014 r. Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne. Postanowieniem z dnia 04.07.2017 r. w sprawie IX Co 1502/17 Sąd Rejonowy w Słupsk nadał nakazowi zapłaty z dnia 13.06.2003 r. wydanym w postepowaniu upominawczym na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej um. F. S., któremu postanowieniem z dnia 09.01.2008 r. Sąd Rejonowy w Słupsk sprawie IX Co 4719/07 została nadana klauzula wykonalności na rzecz (...) Spółki z o.o. w S. wskutek przejścia uprawnień, solidarnie przeciwko następcom prawnym dłużniczki B. E. B. i R. B..

dow ód: dokumenty z akt IX Co 1502/17

W dniu 20.11.217 r. pozwany (w niniejszej sprawie) złożył wniosek o wszczęcie egzekucji. Komornik Sądowy w S. postanowieniem z dnia 24.11.2017 r. zawiadomił o wszczęciu egzekucji.

dow ód: dokumenty z akt Km 5347/17

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

W niniejszej sprawie powód opierał swoje powództwo na treści przepisu art. 840 kpc.

Przepis ten brzmi: „ Art. 840. § 1. Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne;

3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

§ 2. Jeżeli podstawą egzekucji jest tytuł pochodzący od organu administracyjnego, do stwierdzenia, że zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, powołany jest organ, od którego tytuł pochodzi.”

Niewątpliwie sporne w niniejszej sprawie było to, czy doszło do przedawnienia roszczenia – bo właśnie na ten zarzut wskazywał powód.

Ciężar wykazania okoliczności, z których wynikałoby przerwanie terminu przedawnienia roszczeń, zgodnie z przepisem art. 6 k.c., ciążył na pozwanym. Pozwany temu obowiązkowi sprostał.

Jak stanowi przepis art. 125 § 1 Kodeksu cywilnego roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Przepis art. 125 § 1 k.c. nie wskazuje początku biegu przewidzianego w nim terminu przedawnienia, poprzestając na wskazaniu kategorii roszczeń, których ono dotyczy. W tym zakresie więc należy sięgnąć do art. 124 § 2 k.c., który jako początek biegu takiego terminu wskazuje zakończenie postępowania. W przypadku roszczeń zasądzonych prawomocnym orzeczeniem jest bezsporne, że zdarzeniem wyznaczającym początek biegu terminu przedawnienia przewidzianego w art. 125 § 1 k.c. jest uprawomocnienie się orzeczenia. (tak SSN: S. Rudnicki (w:) S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz, 1998, s. 281).

Bieg przedawnienia rozpoczyna się w chwili uprawomocnienia się orzeczeń. Umorzenie postępowania egzekucyjnego nie pozbawia wierzyciela możności wszczęcia egzekucji w przyszłości (art. 826 k.p.c.); stosowny wniosek ponownie przerwie bieg przedawnienia. (tak Komentarz do art. 124 Kodeksu cywilnego, Małgorzata Pyziak – Szafnicka, lex).

Jak stanowi przepis art. 123 § 1 pkt. 1 Kodeksu cywilnego bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Na mocy przepisu art. 124 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 15.01.2014 roku określony w art. 125 § 1 k.c. dziesięcioletni termin przedawnienia ma zastosowanie do stwierdzonych wyrokiem roszczeń o odsetki za opóźnienie wymagalnych w chwili uprawomocnienia się wyroku. Trzyletniemu przedawnieniu ulegają stwierdzone wyrokiem roszczenia o odsetki za opóźnienie należne i wymagalne po dniu uprawomocnienia się wyroku (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2014 r., I CSK 197/13; OSNC 2014/10/106, LEX nr 1438401, Biul.SN 2014/4/11).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że należność główna jak i koszty procesu oraz koszty postępowania klauzulowego oraz odsetki umowne do dnia uprawomocnienia się orzeczenia – przedawniają się z upływem lat dziesięciu. Natomiast odsetki umowne od dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty – przedawniają się z upływem lat trzech.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia roszczenia, trzeba jasno zaznaczyć, iż jest on nieskuteczny, albowiem bieg przedawnienia roszczenia został kilkukrotnie przerwany przez czynność prawną m.in. w postaci złożonego przez pierwotnego wierzyciela - wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, tożsamy wniosek złożył również pozwany, zarówno pierwotny wierzyciel jak i obecny pozwany złożyli wnioski o wszczęcie egzekucji, postępowania egzekucyjne były umorzone. Sąd wnikliwie przeanalizował zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, badając z okresy pomiędzy każdą podjętą czynnością - skutkującą przerwaniem biegu przedawnienia – i doszedł do przekonania, iż w niniejszej sprawie nie doszło do przedawnienia roszczenia. Mianowicie: tytuł egzekucyjny to nakaz zapłaty z dnia 13.06.2003 r. w sprawie X Nc 3821/02 z powództwa (...) p-ko B. B. (1) - na tytule wykonawczym jest informacja, iż już w 2003 r. była zarejestrowane postępowanie egzekucyjne KM 1283/03; następnie dnia 29.08.2003 r. został złożony wniosek o nadanie klauzuli wykonalności, tytuł wykonawczy został wydany 5.09.2013 r. Wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego został złożony 23.10.2003r. ; postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z 31.12.2008 r. (z mocy prawa). Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na skutek przejścia uprawnień na rzecz nowego wierzyciela - ASEKURACJA sp. zo.o. z S. został złożony w sprawie IX Co 4719/07 w dniu 10.12.2007 r., a postanowienie uwzględniające ten wniosek zapadło w dniu 9.01.2008 r. Już nowy wierzyciel złożył wniosek o wszczęcie egzekucji w sprawie KM 1893/09. W tym postępowaniu egzekucyjnym zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego dłużniczka B. B. (1) odebrała w dniu 8.04.2009 r. Postanowieniem z dnia 12.11.2013 r. komornik zawiesił egzekucję na podstawie art. 819 kpc. - z uwagi na zgon dłużnika w dniu 27.10.2013 r. , a w dniu 19.12.2014 r. zostało wydane postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego - na podstawie art. 823 kpc. Z kolei wniosek o nadanie klauzuli naprzeciwko następcom prawnym został złożony w dniu 20.06.2016 w sprawie sygn. akt IX Co 1502/17 - w sprawie tej zostało wydane postanowienie uwzględniające wniosek w dniu 4.07.2017 r. Wniosek o wszczęcie egzekucji p-ko następcom prawnym zmarłej dłużniczki został złożony w dniu 20.11.2017 r. w sprawie Km 5347/17.

Należy przy tym zauważyć, iż zgodnie z treścią przepisu art. 819 kp - postępowanie egzekucyjne zawiesza się w razie śmierci wierzyciela lub dłużnika. Postępowanie podejmuje się z udziałem następców prawnych zmarłego. Przy czym należy mieć na względzie, iż nie wymagane jest wystąpienie o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercy dłużnika, takie postępowanie powinno zostać podjęte (zatem kontynuacja) z udziałem następców prawnych (SN, I Cz 98/75). W niniejszej sprawie jednakże pozwany wystąpił o nadanie klauzuli wykonalności na następców prawnych i na podstawie tak uzyskanego tytułu wykonawczego wszczął egzekucję.

Na marginesie wskazać należy, iż powód nie kwestionował, iż nabył spadek po swojej matce B. B. (1), ani też nie kwestionował zasadności wyroku uzyskanego przez pierwotnego wierzyciela przeciwko B. B. (3) (dodatkowo na rozprawie z dnia 13.03.2018 r. potwierdził fakt zawarcia przez jego matkę umowy pożyczki). Wyjaśnić należy, iżspadek to ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy w chwili jego śmierci i przechodzących na jego następców prawnych ( zob. J. Kremis (w:) Kodeks cywilny, t. II. Komentarz do art. 535–1088, red. E. Gniewek, Warszawa 2004, s. 758 i n. oraz J.St. Piątowski, H. Witczak, A. Kawałko (w:) System Prawa Prywatnego, t. 10. Prawo spadkowe, red. B. Kordasiewicz, Warszawa 2009, s. 49 i n.). Spadkobierca w zasadzie wchodzi w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki. Zatem czynności dokonywane w celu dochodzenia roszczenia przeciwko matce powoda, wywarły również skutek prawny w stosunku do powoda jako jej następcy prawnego (spadkobiercy).

Z uwagi na powyższe na podstawie art. 840§ pkt. 1 kpc powództwo podlegało oddaleniu.

Powód przegrał niniejszą sprawę. Wobec powyższego sąd na podstawie przepisu art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1817 zł (pkt. 2 sentencji wyroku). Koszty procesu należne pozwanemu stanowiły wynagrodzenie należne pełnomocnikowi w wysokości 1.800,00 zł (§2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018.265 t.j.) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa ( łącznie 1817 zł ).