Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Zielonka

Protokolant: st. sekr. sąd. Agnieszka Konewko

po rozpoznaniu w dniu 29 grudnia 2015 roku w Słupsku

na rozprawie sprawy

z powództwa G. B. i S. B.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w P.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego (...) Sp. z o.o. w P. solidarnie na rzecz powodów G. B. i S. B. kwotę 1.483,99 zł (tysiąc czterysta osiemdziesiąt trzy złote 99/100),

2.  Oddala powództwo o pozbawienie wykonalności nakazu zapłaty Sadu Rejonowego Sądu Gospodarczego w Poznaniu z dnia 6 października 2000r., sygn. akt XII NG 5542/00 co do kwoty 115,49 zł (sto piętnaście złotych 49/100),

3.  Umarza postępowanie w pozostałym zakresie,

4.  Znosi wzajemnie koszty procesu między stronami.

Sygn. akt IX C 72/15

UZASADNIENIE

Powodowie G. B. i S. B. wnieśli o pozbawienie w całości wykonalności nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu w postępowaniu upominawczym dnia 6 października 2000 r. pod sygn. akt XII Ng 5542/00, zaopatrzonego przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P. w klauzulę wykonalności nadaną na rzecz pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. w dniu 28 października 2013r. w sprawie o sygn. akt II Co 5776/13. Ponadto powodowie domagali się zasądzenia od pozwanej na rzecz powodów kosztów postępowania według norm przepisanych. Na uzasadnienie pozwu powodowie podnieśli, iż egzekwowane zobowiązanie w całości uległo przedawnieniu, gdyż od daty orzekania i ostatnich czynności komorniczych upłynął termin 10 lat. Nadto powodowie zakwestionowali fakt, by stronie pozwanej przysługiwało przedmiotowe roszczenie argumentując, iż nie zostali zawiadomieni o cesji wierzytelności lub o innym zdarzeniu prawnym, w wyniku którego pozwana stała się następcą prawnym poprzedniego wierzyciela (...) sp. z o.o. w P..

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanej kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego. Pozwana wskazała, iż pierwotny wierzyciel prowadził przeciwko powodom bezskuteczną egzekucję w oparciu o przedmiotowy nakaz zapłaty. Od daty uprawomocnienia się postanowienia komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego (grudzień 2003 roku) do czasu złożenia przez pozwaną wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przedmiotowemu tytułowi (30 lipca 2013 roku) nie upłynął okres 10 lat, dlatego też roszczenie nie uległo przedawnieniu. Ponadto pozwana skutecznie uzyskała tytuł wykonawczy na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 28 lutego 2013 roku.

Na rozprawie w dniu 30 czerwca 2015 roku powodowie zmodyfikowali roszczenie w ten sposób, że domagali się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie odsetek ustawowych za okres od dnia 3 listopada 2000 roku do dnia 30 lipca 2010 roku, do kwoty nie niższej niż 1599,48 zł. W pozostałym zakresie powodowie cofnęli powództwo.

Pozwana wyraziła zgodę na częściowe cofnięcie pozwu oraz wniosła o zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu (vide: pismo procesowe z 14.07.2015r. – k. 81).

Pismem procesowym z dnia 15 września 2015 roku powodowie dokonali przekształcenia przedmiotowego powództwa wnosząc o pozbawienie przedmiotowego tytułu wykonawczego wykonalności w części, tj. co do kwoty 115,49 zł (kwota złożona przez komornika na rachunek depozytowy sądu) oraz o zasądzenie solidarnie na rzecz powodów od strony pozwanej kwoty 1.483,99 zł tytułem zwrotu wyegzekwowanego roszczenia, tj. przedawnionych odsetek.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości wskazując, iż niedopuszczalna jest modyfikacja powództwa w niniejszym postępowaniu, a ponadto nawet roszczenia przedawnione nadal są należne.

Na rozprawie w dniu 3 listopada 2015 roku powodowie podtrzymali stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 15.09.2015r. i wobec zmiany powództwa odwołali swoje oświadczenie procesowe o częściowym cofnięciu pozwu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 października 2000 roku Sąd Rejonowy w Poznaniu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym pod sygn. akt XII Ng 5542/00, na mocy którego zasądził od G. B. i S. B. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 1.599,48 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 252,72 zł od dnia 8 czerwca 1999 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.346,76 zł od dnia 10 lipca 1999 roku do dnia zapłaty oraz koszty postępowania w wysokości 1.032 zł.

dowód: nakaz zapłaty – k. 6

W oparciu o powyższy tytuł (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. prowadziła bezskuteczną egzekucję przeciwko G. B. i S. B., która zakończyła się wydaniem w dniu 31 października 2003 roku postanowienia o umorzeniu postępowania.

dowód: postanowienie Komornika Sądowego Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w Słupsku z dnia 31.10.2003r. Km 2056/03 – k. 15 akt egzekucyjnych Km 2056/03

Na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej dnia 28 lutego 2013 roku wierzytelność objętą powyższym nakazem zapłaty nabyła (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.. W dniu 30 lipca 2013 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wystąpiła do Sądu o nadanie na jej rzecz klauzuli wykonalności przedmiotowemu nakazowi zapłaty. Powyższy wniosek został uwzględniony. Koszty postępowania klauzulowego wyniosły 127 zł.

dowód: wniosek o nadanie klauzuli wykonalności – k. 52, 53, potwierdzenie nadania – k. 54, 55, postanowienie Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. z dnia 28 października 2013 roku sygn. akt II Co 5776/13 – k. 7

W dniu 11 grudnia 2014 roku na wniosek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wszczęte zostało przeciwko G. B. i S. B. postępowanie egzekucyjne. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Słupsku K. S. na wniosek pozwanego z dnia 08.12.2014r., wszczęła w sprawie sygn. Km 14153/14, egzekucję w zakresie należności głównej w kwocie 1599,48 zł. odsetek w kwocie 3694,88 zł, kosztów procesu 1032 zł oraz kosztów klauzuli 127 zł i kosztów adwokackich w egzekucji w kwocie 300 zł. W toku tego postępowania wyegzekwowano od dłużników łącznie kwotę 7.624,97 zł z czego przekazano wierzycielowi kwotę 6.902,54 zł. Przekazaną sumę wierzyciel zaliczył w pierwszej kolejności na koszty, odsetki i na końcu na należność główną.

dowód: wniosek o wszczęcie egzekucji – k. 1, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji – k. 12, 13, karta rozliczeniowa w aktach egzekucyjnych Km 14153/14, pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Słupsku K. S. z dnia 12.11.2015r. – k. 99, pismo procesowe pozwanej z 24.11.2015r. – k. 101, dowody wpłat – k. 103-110

Sąd zważył:

Pierwotnie powodowie domagali się pozbawienia przedmiotowego nakazu zapłaty wykonalności w całości z uwagi na przedawnienie roszczenia.

Następnie powodowie domagali się częściowego pozbawienia nakazu zapłaty wykonalności – w zakresie roszczenia odsetkowego za okres od dnia 3 listopada 2000 roku do dnia 30 lipca 2010 roku, w pozostałym zakresie cofnęli powództwo.

Ostatecznie, wobec wyegzekwowania w przeważającej części zasądzonej należności przekształcili swoje roszczenie domagając się zasądzenia na ich rzecz kwoty 1.483,99 zł tytułem nienależnego, bo przedawnionego świadczenia oraz pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie kwoty 115,49 zł.

Zmiana powództwa jest dopuszczalna, jeżeli nie wpływa na właściwość sądu (por. art. 193 § 1 kpc). Zmiana powództwa może dotyczyć żądania, tj. wystąpienia z nowym roszczeniem obok lub w miejscu dotychczasowego.

Bezsporną w niniejszej sprawie jest okoliczność, iż świadczenie objęte nakazem zapłaty zwalczanym przez powodów w drodze pierwotnie zgłoszonego powództwa przeciwegzekucyjnego zostało w przeważającej części wyegzekwowane. Wartość przedmiotu sporu została ustalona przez Sąd na kwotę 6.475,79 zł (według stanu na dzień wniesienia pozwu, tj. 6 lutego 2015r.), zaś na dzień wyrokowania wartość wyegzekwowanego, czyli przekazanego stronie pozwanej świadczenia wyniosła kwotę 6.902,54 zł.

Skoro tytuł został przymusowo wykonany Sąd za dopuszczalną uznał zmianę roszczenia o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności na roszczenie o zapłatę, ponieważ zmiana ta nie wpłynęła na właściwość sądu.

Zdaniem sądu, żądanie zapłaty kwoty 1.483,99 zł zasługiwało na uwzględnienie.

W przypadku gdy po wytoczeniu powództwa opozycyjnego należność zostanie wyegzekwowana i tytuł wykonawczy wygaśnie, dłużnik może zmienić żądanie i wnieść o zasądzenie odszkodowania lub o zwrot wyegzekwowanego świadczenia ( patrz Komentarz do kpc, Currenda 2005 s.356-357). Zgodnie z art. 405 kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Powyższy przepis stosuje się do świadczenia nienależnego. Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (art. 410 kc).

W niniejszej sprawie świadczenie zostało wyegzekwowane w oparciu o skuteczny tytuł wykonawczy, niemniej powyższe nastąpiło po podniesieniu przez stronę powodową zarzutu przedawnienia roszczenia.

Zważyć należy, iż po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia (por. art. 117 § 2 kc).

Zarzut przedawnienia roszczenia może być skutecznie podniesiony tylko po upływie terminu przedawnienia.

W niniejszej sprawie powodowie podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia jeszcze przed wszczęciem niniejszego procesu wzywając wierzyciela do cofnięcia wniosku o wszczęcie egzekucji (vide: pismo dłużników z dnia 23 grudnia 2014r. – k. 43 akt Km 14153/14).

Zarzut przedawnienia okazał się częściowo zasadny.

W świetle art. 125 § 1 kc roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Roszczenia odsetkowe stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu są świadczeniem okresowym (tak też: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 sierpnia 1976 roku sygn. akt III CRN 181/76).

Nie budzi wątpliwości, iż wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na skutek przejścia uprawnień w sprawie złożony do Sądu Rejonowego Stare Miasto w P., sygn. II Co 5776/13, spowodował przerwanie biegu przedawnienia roszczenia stwierdzonego przedmiotowym nakazem. Mając na względzie powyższe, należy stwierdzić, iż należność główna i koszty procesu nie uległy przedawnieniu albowiem wniosek został złożony dnia 30.07.2013r. a zatem przed upływem dziesięciu lat od umorzenia egzekucji prowadzonej w sprawie I Km 2056/03. Natomiast odsetki zasądzone w nakazie zapłaty za okres poprzedzający o trzy lata, datę złożenia przez pozwanego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, uległa przedawnieniu z uwagi na trzyletni termin przedawnienia przewidziany dla odsetek.

Z powyższych względów odsetki za w/w okres stanowiące kwotę 1483,99 zł ( kwota bezsporna), które zostały wyegzekwowane przez komornika stanowią świadczenie nienależne i z tego względu powództwo w pkt 1 podlegało uwzględnieniu. Nie budzi wątpliwości, iż przedawnienie roszczenia powoduje jego przekształcenie w zobowiązanie naturalne, które nie może być egzekwowane i ponieważ w niniejszej sprawie doszło do wyegzekwowania świadczenia wbrew woli dłużników, świadczenie należy uznać za nienależne.

Natomiast co do podtrzymanego roszczenia o pozbawienie wykonalności w zakresie odsetek w kwocie 115,49 zł (według twierdzeń powodów złożonych do depozytu), należy stwierdzić, iż powództwo jest niezasadne. W świetle oświadczenia pozwanego o kolejności zaliczanych wpłat i wysokości wyegzekwowanej w sprawie Km 14153/14 należności, należy uznać, iż całość odsetek wynikających z nakazu w sprawie sygn. XII NG 5542/00 została wyegzekwowana, a tym samym, w świetle utrwalonego orzecznictwa ( patrz wyrok SN z dnia 17.11.1988, I CR 255/88 nie publ.), powództwo o pozbawienie wykonalności nie może zostać uwzględnione o czym orzeczono w pkt 2.

W pkt 3 umorzono postępowanie w zakresie cofniętego żądania pozbawienia wykonalności przedmiotowego nakazu zapłaty co do należności głównej oraz pozostałych odsetek i kosztów procesu.

W myśl art. 203 § 1 kpc pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.

W niniejszej sprawie strona pozwana wyraziła zgodę na częściowe cofnięcie pozwu.

Sąd nie stwierdził, by cofnięcie pozwu co do należności głównej oraz pozostałych odsetek i kosztów procesu było sprzeczne z prawem lub z zasadami współżycia społecznego ani też, by zmierzało do obejścia prawa (art. 203 § 4 kpc).

Wzgląd na powyższe skutkował umorzeniem postępowania w powyższym zakresie na podstawie art. 355 § 1 kpc, o czym orzeczono jak w punkcie 3 wyroku.

O kosztach orzeczono w oparciu o treść art.100 kpc albowiem roszczenie zostało uwzględnione jedynie w części dotyczącej odsetek, zaś w zakresie w którym powództwo zostało cofnięte powodowie są stroną przegrywającą.