IX C 588/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Słupsku z 2016-09-26
Sygn. akt IX C 588/15
POSTANOWIENIE
Dnia 26 września 2016 roku
Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Elżbieta Sawko
Protokolant: Judyta Czuba-Balik
po rozpoznaniu w dniu 19 września 2016r. w Słupsku
na rozprawie
sprawy z powództwa R. C.
przeciwko Ł. C.
o zapłatę
postanawia: odmówić odrzucenia pozwu.
Sygn. akt IX C 588/15
UZASADNIENIE
postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 26 września 2016r.
Powód – R. C. wniósł o zasądzenie od pozwanego Ł. C. kwoty 36.375,00zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7 czerwca 2014r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa w wysokości określonej spisem kosztów i umową pełnomocnika z klientem.
W uzasadnieniu żądania powód wskazał, iż dochodzona przez niego kwota stanowi wysokość poniesionych przez niego nakładów na majątek wchodzący w skład masy spadkowej po E. C. wyliczonych stosownie do wysokości udziału pozwanego dziedziczącego po zmarłej w 1/8 części. Na nakłady poniesione przez powoda składają się należności z tytułu spłaty kredytu hipotecznego, zapłaty podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości poniesionego względem wszystkich nieruchomości wchodzących w skład masy spadkowej, zapłaty opłaty z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości za trzy działki wchodzące w skład masy spadkowej, zapłaty należności z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC i NW samochodów wchodzących w skład masy spadkowej oraz zapłaty za towar, który w chwili otwarcia spadku znajdował się w sklepach prowadzonych przez małżonków C..
Powód wskazał, iż łączna wartość poniesionych przez niego nakładów z majątku osobistego na majątek spadkowy wynosi 291.000,00zł. Zgłoszone roszczenie powód oparł na podstawie prawnej z art. 1034 § 1 k.c. w zw. z art. 686 k.p.c. wskazując przy tym, iż Sąd Rejonowy w Słupsku w postępowaniu o dział spadku i podział majątku wspólnego w sprawie sygn. akt IX Ns 537/08, a następnie Sąd Okręgowy w Słupsku w postępowaniu apelacyjnym (sygn. akt IV Ca 534/12) nie uwzględnił powyższego żądania informując, że rozliczenie nakładów pomiędzy spadkobiercami E. C. powinno nastąpić w ramach postępowania zainicjowanego odrębnym powództwem.
W toku postępowania powód jako alternatywna podstawę żądania wskazał art. 405 k.c. /k. 73 akt/.
Pozwany – Ł. C. w odpowiedzi na pozew wniósł o odrzucenie pozwu, bądź – z ostrożności procesowej – o jego oddalenie, domagając się jednocześnie zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, iż roszczenia zgłoszone przez powoda były już przedmiotem rozpoznania w sprawie o dział spadku i podział majątku wspólnego zarówno przed Sądem I, jak i II instancji. Pozwany podniósł, iż Sąd Okręgowy w Słupsku w uzasadnieniu wydanego w postępowaniu apelacyjnym postanowienia stwierdził, iż roszczenie powoda nie mogło zasługiwać na ochronę prawną wobec niewykazania rzeczywistej wysokości poniesionych nakładów oraz przez wzgląd na okoliczność, iż spłata zobowiązań czyniona była wyłącznie dla realizowania własnych potrzeb R. C..
Nadto pozwany na wypadek nieuwzględnienia zarzutu zaistnienia stanu powagi rzeczy osądzonej zakwestionował przedmiotowe powództwo co do zasady, jak i co do wysokości - jako nieudowodnione oraz podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Postanowieniem z dnia 11 marca 2008r. Sąd Rejonowy w Słupsku w sprawie sygn. akt IX Ns 526/07 stwierdził, że spadek po E. C., zmarłej dnia 8 września 2007 roku w B., ostatnio zamieszkałej w B. na podstawie ustawy nabyli mąż spadkodawczyni R. C. oraz dzieci spadkodawczyni Ł. C., M. C. i K. C. po ¼ części każde z nich, w tym wchodzące w skład spadku gospodarstwo rolne położone w B. mające urządzoną w SR w Słupsku KW nr (...).
Dowód: postanowienie z dnia 11.03.2008r. – k. 16 akt sprawy IX Ns 526/07;
Postanowieniem z dnia 11 lipca 2012r. Sąd Rejonowy w Słupsku ustalił, że w skład majątku wspólnego E. C. i R. C. wchodzą składniki majątkowe w postaci: nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, prawa własności lokali użytkowych, ruchomości oraz środki pieniężne - szczegółowo opisane w sentencji postanowienia - o łącznej wartości 1.619.988,35zł, a także ustalił, że majątek ten przypada byłym małżonkom E. C. i R. C. w udziałach po ½ części.
Nadto Sąd ustalił, że w skład spadku po E. C. wchodzi udział ½ w powyższym majątku o łącznej wartości 809.994,17zł. Sąd dokonał również podziału majątku wspólnego byłych małżonków R. C. i E. C. oraz działu spadku po E. C. w ten sposób, że:
- wnioskodawcy Ł. C. i uczestniczce postępowania K. C. przyznał na współwłasność w udziałach po ½ własność nieruchomości opisanej w pkt I podpunkt 5 o wartości 306.000,00 zł,
- uczestnikowi postępowania M. C. przyznał na wyłączną własność nieruchomości opisane w pkt I podpunkt 6 i 11 o łącznej wartości 181.000,00 zł,
- uczestniczce postępowania K. C. przyznał na wyłączną własność nieruchomość opisaną w pkt I podpunkt 13 o wartości 18.928,00 zł,
- uczestnikowi postępowania R. C. przyznał na wyłączną własność pozostałe składniki majątku, wymienione w pkt I podpunkt 1-4, 7-10, 12, 14-19.
Dodatkowo Sąd zasądził od uczestnika postępowania R. C. tytułem dopłat wyrównujących udziały:
- na rzecz wnioskodawcy Ł. C. kwotę 29.498,54 zł płatną w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności,
- na rzecz uczestnika postępowania M. C. kwotę 1.498,54 zł płatną od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności,
- na rzecz uczestniczki postępowania K. C. kwotę 10.570,54 zł płatną w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności.
Jednocześnie Sąd oddalił wniosek o rozliczenie pożytków pobranych przez uczestnika postępowania R. C. oraz zobowiązał uczestnika postępowania R. C. do wydania uczestnikowi postępowania M. C. przyznanej mu w pkt IV B nieruchomości opisanej w pkt I podpunkt 11 w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, a także orzekł o kosztach postępowania.
Dowód: postanowienie z dnia 11.07.2012r. – k. 627-632 akt sprawy IX Ns 537/08;
Na skutek apelacji uczestnika postępowania R. C., Sąd Okręgowy w Słupsku postanowieniem z dnia 6 grudnia 2013r. zmienił powyższe postanowienie, w ten sposób że:
a) wartość nieruchomości gruntowej zabudowanej, opisanej w ppkt 1. określił na kwotę 108.000 zł;
b) wartość nieruchomości gruntowej niezabudowanej, opisanej w ppkt 2. określił na kwotę 11.000 zł;
c) wartość prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, opisanego w ppkt 3. określił na kwotę 23.000 zł;
d) wartość prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej niezabudowanej, opisanego w ppkt 4. określił na kwotę 1.700 zł;
e) wartość nieruchomości gruntowej zabudowanej, opisanej w ppkt 5. określił na kwotę 316.000 zł;
f) wartość nieruchomości gruntowej niezabudowanej, opisanej w ppkt 6. określił na kwotę 13.000 zł;
g) wartość prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej oraz prawa własności budynku, opisanych w ppkt 7. określił na kwotę 417.000 zł oraz dodał następującą treść: „ przy czym ustalić, że prawo to obciążone jest hipoteką i zadłużenie z tego tytułu wynosi 188.452,66 (sto osiemdziesiąt osiem tysięcy czterysta pięćdziesiąt dwa 66/100) złotych”;
h) wartość prawa odrębnej własności lokalu użytkowego wraz z udziałem (...) w prawie własności części wspólnych budynku i gruntu nieruchomości wspólnej, opisanych w ppkt 8. określił na kwotę 170.000 zł;
i) wartość prawa odrębnej własności lokalu użytkowego wraz z udziałem (...) w prawie własności części wspólnych budynku i gruntu nieruchomości wspólnej, opisanych w ppkt 9. określił na kwotę 180.000 zł;
j) wartość prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem (...) w prawie własności części wspólnej budynku i gruntu nieruchomości wspólnej, opisanych w ppkt 10. określił na kwotę 45.000 zł;
k) wartość prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem (...) w prawie własności części wspólnej budynku i gruntu nieruchomości wspólnej, opisanych w ppkt 11. określił na kwotę 154.000 zł;
l) wartość prawa użytkowania wieczystego nieruchomości niezabudowanej, opisanej w ppkt 12. określił na kwotę 11.000 zł;
ł) wartość nieruchomości niezabudowanej, działki gruntu opisanej w ppkt 13. określił na kwotę 18.000 zł;
m) w miejsce słów: „ tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 1.619,988,35 zł wpisał: „ tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 1.457.803,69 zł.
- w punkcie III (trzecim) ustaloną w nim kwotę 809.994,17 zł. obniżył do kwoty 728.901,84 zł;
- w punkcie IV (czwartym):
a) w punkcie A. ustaloną w nim kwotę 306.000 zł. podwyższył do kwoty 316.000 zł;
b) wyeliminował w całości punkt B oraz punkt C;
c) w punkcie D. dodał zapis : „ i także nieruchomości opisane w punkcie I. (pierwszym) w podpunkcie 6, 11 i 13”;
- w punkcie V (piątym):
a) w punkcie A. kwotę 29.498,54 zł obniżył do kwoty 4.975,46 zł;
b) nadał nowe brzmienie punktowi B. o treści następującej: „Na rzecz uczestnika postępowania M. C. kwotę 162.975,46 zł, której termin płatności odroczyć do dnia 6 czerwca 2014r., z ustawowymi odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności;
c) w punkcie C kwotę 10.570,54 zł obniżył do kwoty 4.975,46 zł.
- w punkcie VII (siódmym) wyeliminował w całości treść zawartego w nim rozstrzygnięcia.
Sąd oddalił przy tym apelację uczestnika postępowania R. C. w pozostałym zakresie oraz orzekł o kosztach postępowania.
Dowód: postanowienie Sądu okręgowego w Słupsku z dnia 6.12.2013r. sygn. akt IV Ca 534/12 – k. 823-825 akt sprawy sprawy IX Ns 537/08;
;
Sąd zważył:
Odrzucenie pozwu stanowi decyzję Sądu odmawiającą merytorycznego rozpoznania sprawy z przyczyn procesowych. Decyzja taka staje się obligatoryjna w każdym przypadku, w którym od samego początku istnieje brak dodatnich przesłanek procesowych, bądź też zachodzą ujemne przesłanki, określone w treści art. 199 k.p.c., art. 1099 k.p.c. i art. 1124 § 3 k.p.c.
Jedną z przyczyn odrzucenia pozwu może być powaga rzeczy osądzonej. Stosownie do dyspozycji art. 199 § 1 punkt 2 k.p.c. sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa została już prawomocnie osądzona. Powaga rzeczy osądzonej zachodzi zatem w wypadkach, gdy zapadło już prawomocne rozstrzygnięcie dotyczące tego samego przedmiotu postępowania, które toczyło się między tymi samymi stronami.
Przedmiotem niniejszego postępowania jest rozliczenie nakładów dokonanych przez powoda z majątku osobistego na majątek spadkowy.
Z uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku wydanego w sprawie IX Ns 537/08 wynika, iż Sąd pominął rozstrzygnięcie w przedmiocie żądania powoda o rozliczenie nakładów. W ocenie Sądu powód nie przedstawił materiału dowodowego, na podstawie którego można by ustalić, czy poniósł nakłady na majątek spadkowy i w jakiej wysokości.
/vide: k. 660 akt sprawy IX Ns 537/08/
Jednocześnie Sąd Rejonowy w Słupsku w sentencji postanowienia nie orzekł o oddaleniu żądania powoda w przedmiocie rozliczenia nakładów.
Z kolei Sąd Okręgowy w Słupsku w uzasadnieniu postanowienia wydanego w sprawie IV Ca 534/12 wskazał, iż oddalił jako spóźnione wnioski dowodowe powoda złożone w postępowaniu apelacyjnym, mające na celu wykazanie poniesionych nakładów.
/vide: k. 857 akt IV Ca 534/12/.
Dodatkowo Sąd ten powołując się na treść art. 1034 § 1 k.c. w zw. z art. 686 k.p.c. stwierdził, iż w sytuacji gdy powód rzeczywiście poniósł nakłady na majątek spadkowy, przysługuje mu stosowne roszczenie regresowe w stosunku do współspadkobierców.
Zauważyć zatem należy, iż wbrew odmiennym twierdzeniom pozwanego, zarówno Sąd I, jak i II instancji nie rozstrzygnął co do istoty sprawy, albowiem nie orzekł merytorycznie o żądaniu powoda zgłoszonym w sprawie sygn. akt IX Ns 537/08 .
W sprawie brak jest zatem przesłanek do stwierdzenia zaistnienia stanu powagi rzeczy osądzonej, co uzasadniało odmowę odrzucenia pozwu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Słupsk
Osoba, która wytworzyła informację: Elżbieta Sawko
Data wytworzenia informacji: